การพัฒนาผลิตภัณฑ์หมึกปรุงรสสำหรับพื้นที่เกาะสีชัง จังหวัดชลบุรี
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาผลิตภัณฑ์น้ำซอสปรุงรสและหมึกปรุงรส ทดสอบการยอมรับทางประสาทสัมผัสของผลิตภัณฑ์น้ำซอสปรุงรส และศึกษาคุณภาพทางเคมี กายภาพ และจุลินทรีย์ ของผลิตภัณฑ์น้ำซอสปรุงรสและผลิตภัณฑ์หมึกปรุงรส ที่เป็นผลิตภัณฑ์ของชุมชนอำเภอเกาะสีชัง จังหวัดชลบุรี โดยใช้รูปแบบการวิจัยเชิงทดลอง วิธีการวิจัยเริ่มจากการพัฒนาสูตรของน้ำซอสปรุงรสเพื่อหาปริมาณส่วนผสมที่เหมาะสมต่อการพัฒนาจากสูตรพื้นฐาน 3 สูตร มาทดลองผลิตคัดเลือกสูตร แล้วนำไปทดสอบการยอมรับทางประสาทสัมผัสืกสมที่เหมาะสมต่อการพร่ จากผู้บริโภค และนำสูตรซอสที่ได้จากการพัฒนาไปต่อยอดเป็นผลิตภัณฑ์หมึกปรุงรสที่มีความเป็นเอกลักษณ์ให้กับชุมชน จากการพัฒนาสูตรน้ำซอสปรุงรสพบว่าสูตรที่ได้รับการยอมรับจากผู้บริโภคมากที่สุด คือสูตรที่ 1 ซึ่งประกอบด้วย มิริน ซีอิ้วญี่ปุ่น น้ำตาลมะพร้าว งาขาวคั่ว กระเทียม พริกไทย และพริกเกาหลี ในอัตราส่วน 37.4, 34.2, 12.2, 6.0, 6.4, 1.0 และ 2.8 (โดยน้ำหนัก) โดยคะแนนความชอบโดยรวมของผลิตภัณฑ์มีค่ามากกว่า 7.0 (ในระดับ 9 คะแนน) และได้รับการยอมรับสูงถึงร้อยละ 91.67 การวิเคราะห์คุณภาพทางกายภาพของผลิตภัณฑ์ซอสปรุงรส พบว่ามีค่า aw เท่ากับ 0.80 และค่าความเป็นกรดด่าง (pH) เท่ากับ 5.27 องค์ประกอบทางเคมีของน้ำซอสปรุงรส ประกอบด้วยความชื้น โปรตีน ไขมัน เถ้า และปริมาณเกลือของผลิตภัณฑ์มีค่าเท่ากับร้อยละ 54.78, 5.30, 1.03, 4.73 และ 4.44 ตามลำดับ ผลการพัฒนาผลิตภัณฑ์หมึกปรุงรสจากน้ำซอสปรุงรสที่ได้รับการยอมรับมากที่สุด พบว่าคุณภาพทางด้านกายภาพของผลิตภัณฑ์หมึกปรุงรส มีค่า aw เท่ากับ 0.70 และค่าความเป็นกรดด่าง (pH) เท่ากับ 5.54 องค์ประกอบทางเคมีของหมึกปรุงรสประกอบด้วย ความชื้น โปรตีน ไขมัน เถ้า และปริมาณเกลือ มีค่าเท่ากับร้อยละ 70.05, 18.94, 2.03, 5.29 และ 2.10 ตามลำดับ คุณภาพด้านจุลชีววิทยาของผลิตภัณฑ์น้ำซอสปรุงรสและหมึกปรุงรส พบว่าเป็นไปตามมาตรฐานสำนักงานมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรมเรื่องปลาหมึกปรุงรสพร้อมบริโภค วิจัยนี้จะช่วยเพิ่มมูลค่าและความหลากหลายให้กับผลิตภัณฑ์จากหมึก ซึ่งเป็นวัตถุดิบพื้นถิ่นของพื้นที่เกาะสีชัง จังหวัดชลบุรี และสร้างรายได้ให้กับประชากรในเขตพื้นที่ดังกล่าว
Downloads
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
กรมประมง กองนโยบายและแผนพัฒนาการประมง. (2568). ประมาณการผลผลิตและมูลค่าสัตว์น้ำจากการประมงของประเทศไทย พ.ศ. 2565 – 2568. https://www4.fisheries.go.th/local/file_document/20230322114403_1_file.pdf
ถกลรัตน์ ทักษิมา, ปิยะพงษ์ ยงเพชร, และปณิธี สุวรรณอมรเลิศ. (2566). การพัฒนาผลิตภัณฑ์ปลาดุกแดดเดียวของวิสาหกิจชุมชนโดยใช้ตู้อบพลังงานแสงอาทิตย์ “รุ่นหลังเต่า”. วารสารวิชาการ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุตรดิตถ์, 18(2), 39-52. https://ph01.tci-thaijo.org/index.php/uruj/article/view/250646
ทัศนีย์ วีรวงศาธร, ฐิติรัตน์ เจียมพูนทรัพย์, และฐิติพันธ์ รุ่งศรานนท์. (2561). ไข่ปลาหมึกทอดราดซอสเกาหลี. คณะศิลปศาสตร์, มหาวิทยาลัยสยาม.
นิธิยา รัตนาปนนท์. (2554). หลักการวิเคราะห์อาหาร. โอ.เอส.พริ้นติ้ง เฮ้าส์.
พรอริยา ฉิรินัง. (2548). การผลิตซอสเห็ดปรุงรสโดยการย่อยด้วยกรด ด่างและ เอนไซม์. [วิทยานิพนธ์ปริญญาโท, มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี]. http://sutir.sut.ac.th:8080/sutir/bitstream/123456789/1718/2/pornariya_fulltext.pdf
มยุรี ชมภู และนันทินา ดำรงวัฒนกูล. (2564). การผลิตซอสปรุงรสจากผัก. วารสารเทคโนโลยีการอาหาร มหาวิทยาลัยสยาม, 16(2), 109-117. https://li01.tci-thaijo.org/index.php/JFTSU/article/view/248521
วรรณวิบูลย์ กาญจนกุญชร. (2533). การพัฒนาและปรับปรุงคุณภาพของผลิตภัณฑ์ปลาหมึกแห้ง. วารสารวิทยาสารเกษตรศาสตร์ สาขาวิทยาศาสตร์, 24(2), 187-195. https://kasetsartjournal.ku.ac.th/abstractShow.aspx?param=YXJ0aWNsZUlEPTE2OTV8bWVkaWFJRD0xNTIx&from=4
สำนักงานมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม. (2549). มาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม น้ำซอสปรุงรส (มอก.8-2549). http://www.fio.co.th/web/tisi_fio/fulltext/TIS8-2549.pdf
สำนักงานมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม. (2553). มาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชน ปลาหมึกปรุงรสพร้อมบริโภค (มผช.315/2553). https://tcps.tisi.go.th/pub/tcps315_53.pdf
สุแพรวพันธ์ โลหะลักษณาเดช และชุตินุช สุจริต. (2557). การผลิตซอสปรุงรสกะเพราจากน้ำหมักกะปิ [การนำเสนอบทความ]. การประชุมวิชาการด้านการพัฒนาชนบทที่ยั่งยืน ครั้งที่ 4 ประจำปี 2557. มหาวิทยาลัยขอนแก่น.
สุมณฑา วัฒนสินธุ์. (2545). จุลชีววิทยาทางอาหาร. โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
สุรเดช นิลอุบล, วรลักษณ์ ลลิตศศิวิมล, กอแก้ว จันทร์กิ่งทอง, และสิริลักษณ์ ทองพูน. (2565). ปัจจัยที่ส่งผลต่อความสามารถทางการแข่งขันของอุตสาหกรรมอาหารทะเลแปรรูปในประเทศไทย: การทบทวนวรรณกรรม. วารสารเศรษฐศาสตร์และบริหารธุรกิจ มหาวิทยาลัยทักษิณ, 14(1), 203-218. https://so01.tci-thaijo.org/index.php/ecbatsu/article/view/243014
Association of Official Analytical Chemists. (1998). Bacteriological Analytical Manual (BAM). (8th ed.). Food and Drug Administration.
Horwitz, w., & AOAC International. (2000). Official method of analysis of AOAC international. (17th ed.). AOAC International.
Meilgaard, M., Civille, G.V., & Carr, B.T. (2007). Sensory Evaluation Techniques. (4th ed.). CRC Press.
Taksima, T., Limpawattana, M., & Klaypradit, W. (2015). Astaxanthin encapsulated in beads using ultrasonic atomizer and application in yogurt as evaluated by consumer sensory profile. LWT-Food Science and Technology, 62(1), 431-437. https://doi.org/10.1016/j.lwt.2015.01.011
Walker, J., Boeneke, C. A., Sriwattana, S., Herrera-Corredor, J. A., & Prinyawiwatkul, S. (2010). Consumer acceptance and purchase intent of a novel low-fat sugar-faee sherbet containing soy protein. Journal of Food Quality, 33, 27-41. https://doi.org/10.1111/j.1745-4557.2010.00300.x