ประสิทธิภาพการลดความขุ่นในน้ำด้วยวิธีการตกตะกอนทางเคมี ร่วมกับการกรองอย่างง่าย

Main Article Content

ณัฐสิมา โทขันธ์
วีระวัฒน์ อุ่นเสน่หา
ณพัฐอร บัวฉุน

บทคัดย่อ

ชุมชนในชนบทนอกจากประสบปัญหาความไม่สมดุลของปริมาณน้ำฝนและภัยแล้งแล้วการเข้าถึงน้ำสะอาดเป็นอีกปัญหาหนึ่งที่ควรได้รับการพิจารณาเช่นกัน โดยเฉพาะความขุ่นของน้ำซึ่งไม่เหมาะสมต่อการใช้ประโยชน์ในครัวเรือน ซึ่งการสำรวจเบื้อต้นพบว่า น้ำใช้ชุมชนเป็นสีน้ำตาลอ่อน มีความเป็นกลาง (pH 7.77) และความขุ่นสูง (499.33 NTU) ดังนั้นจึงมีวัตถุประสงค์เพื่อ ศึกษาวิธีกำจัดความขุ่นของน้ำใช้ในชุมชนชนบท โดยการเปรียบเทียบประสิทธิภาพวิธีกำจัดความขุ่นและ pH ของน้ำที่เหมาะสม ผลการศึกษาพบว่า วิธีการตกตะกอนด้วยสารส้ม (1% alum, 25 mg/L) ร่วมกับวิธีการกรองอย่างง่าย (ผ่านชั้นกรองถ่าน กรวด และทรายหยาบ) มีประสิทธิภาพกำจัดความขุ่นในน้ำได้สูงถึง 99.12% (ค่าความขุ่นเท่ากับ 4.42 NTU) และช่วยปรับค่า pH ให้เหมาะสมต่อการใช้ประโยชน์ (pH 7.42) ซึ่งวิธีการตกตะกอนด้วยสารส้มสามารถช่วยลดความขุ่นของน้ำได้ดีกว่าวิธีการกรองร่วมกับการตกตะกอนและวิธีการกรองอย่างง่าย ตามลำดับ ผลการศึกษาแสดงให้เห็นว่า การใช้สารเคมีกำจัดความขุ่นหรือการใช้วัสดุกรองในท้องถิ่นนอกจากช่วยกำจัดความขุ่นในน้ำแล้ว ควรพิจารณาค่า pH ของน้ำร่วมด้วยเพื่อความปลอดภัยต่อผู้อุปโภคน้ำ และควรทำให้น้ำสะอาดผ่านการฆ่าเชื้อโรคก่อนใช้บริโภค

Article Details

บท
บทความวิจัย

References

กัมปนาท พลอามาตย์. (2544). การปรับปรุงคุณภาพน้ำดิบในสภาวะที่มีแบคมีเรียเกินมาตรฐานสำหรับกระบวนการทรายกรองช้า. (วิทยานิพนธ์ปริญญาวิศวกรรมศาสตรมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี).

กรมอนามัย. (2563). คู่มือแนวทางการจัดการคุณภาพน้ำบริโภคโรงเรียนในถิ่นทุรกันดาร. นนทบุรี, กระทรวงสาธารณสุข.

กองควบคุมคุณภาพน้ำ การประปาส่วนภูมิภาค. (2558). เอกสารข้อมูลความปลอดภัย (MSDS): สารส้ม. สืบค้นเมื่อ 16 เมษายน 2564, จาก http://wqc-portal.pwa.co.th/attachment/topic/30/MSDS-Alum2.pdf.

กองควบคุมคุณภาพน้ำ. (2544). เอกสารประกอบการฝึกอบรมเรื่อง คุณภาพน้ำและการวิเคราะห์. การประปาส่วนภูมิภาค, กรุงเทพฯ.

การประปาส่วนภูมิภาค สาขาวัฒนานคร. (2560). คู่มือปฏิบัติงาน: การทดลองจาร์เทสต์. สระแก้ว, การประปาส่วนภูมิภาคเขต 1 รหัสเอกสาร WI-VT1-CF-01. 12 หน้า.

การประปานครหลวง. (2560). ข้อมูลการใช้น้ำ. สืบค้นเมื่อ 11 ธันวาคม 2564, จากhttps://www.mwa.co.th/ewt_news.php?nid=1913.

เกศรินทร์ วรเดชวิทยา. (2552). การกำจัดความขุ่นและสาหร่ายออกจากน้ำโดยวิธีการตกตะกอนทางเคมี. (วิทยานิพนธ์ปริญญาวิศวกรรมมหาบัณฑิต, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย).

เชษฐพันธุ์ กาฬแก้ว. (2542). ปัจจัยที่มีผลต่อประสิทธิภาพของระบบประปาหมู่บ้านแบบผิวดิน. วารสารส่งเสริมสุขภาพและอนามัยสิ่งแวดล้อม, 22(3), ไม่ปรากฏเลขหน้า.

ญาณิศา ตันติปาลกุล, คุณัช ปาลวัฒน์วิไชย, ธิดารัตน์ เดชฉกรรจ์ และ เจมจิรา ไขสาร. (2561). การศึกษาสารตะกอนที่เหมาะสมสำหรับกระบวนการผลิตน้ำประปาการประปานครหลวง. วารสารวิทยาศาสตร์บูรพา, 23(1), 207–220.

ดนัย ธีวันดา. (2562). ข่าวในรั้ว สธ. สืบค้นเมื่อ 18 เมษายน 2564, จาก https://pr.moph.go.th/?url=pr/detail/2/02/124631.

นุชา สถิตพงษ์. (2561). การลดความขุ่นขอน้ำโดยการใช้สารเคมีร่วมกับการปลูกบัวสาย กรณีศึกษา: แหล่งน้ำปิดในมหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์. สิทธิปริทัศน์, 32(104), 68–82.

น้ำฝน เบ้าทองคำ และ ดำรัสวิทย์ ปทุมมาศ. (2562). การจัดการเรียนการสอนตามแนวคิดการมีส่วนร่วมของประชาชนในสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีเพื่อแก้ปัญหาน้ำประปา ชุมชนสะเดียง จังหวัดเพชรบูรณ์. วารสารวิจัยเพื่อการพัฒนาเชิงพื้นที่, 11(3), 234–249.

บริษัท ชัยนริศภูเก็ต เอ็นจิเนียริ่ง จำกัด. (2562). ระบบ Reverse Osmosis (RO). สืบค้นเมื่อ 3 สิงหาคม 2565, จาก https://chainaris.co.th.

ปริญญา ไกรวุฒินันท์ และ อัจฉรา โลราช. (2558). ประสิทธิภาพวัสดุตัวกลางในระบบบำบัดน้ำเสียแบบโปรายกรอง. วารสารวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 43(2), 260–266.

พรศักดิ์ สมรไกรสรกิจ. (2545). กระบวนการโคแอคกูเลชั่น (coagulation) และฟล็อกกูเลชั่น (Flocculation). สืบค้นเมื่อ 18 เมษายน 2564, จาก https://www.mwa.co.th/ewt_dl_link.php?nid=441.

พรศักดิ์ สมรไกรสรกิจ. (2553). การแก้ไขปัญหา: คุณภาพน้ำในการผลิตน้ำประปา. สืบค้นเมื่อ 11 ธันวาคม 2564, จาก https://www.mwa.co.th/download/prd01/water_technology/pdf_water_treatment_plant/wtp_problem.pdf.

มั่นสิน ตัณฑุลเวศน์. (2542). วิศวกรรมการประปา. กรุงเทพฯ, โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

รพีพรรณ ยงยอด และ วรางคณา สังสิทธิ์สวัสดิ์. (2550). การลดความขุ่นในน้ำโดยใช้ผงกระดองปูดำ (Scylla olivacea) เป็นสารช่วยสร้างตะกอนร่วมกับสารส้ม. วารสารมหาวิทยาลัยขอนแก่น ฉบับบัณฑิตศึกษา, 7(3), 98–106.

วิวัฒน์ อ่อนนาคคล้ำ. (2563). ผลร่วมของการเติมคลอรีนแบบขั้นต้นและสารตกตะกอนต่อการกำจัดความขุ่นของกระบวนการตกตะกอนในระบบผลิตน้ำประปา โดยถังตก ตะกอนชนิดชั้นกรอง. วารสารวิชาการ วิศวกรรมศาสตร์ ม.อบ., 13(2), 124–132.

วีระพล พูลสวัสดิ์ และ ธัญลักษณ์ ราษฎร์ภักดี. (2562). ปริมาณสารส้มที่เหมาะสมสำหรับการกำจัดความขุ่นสูงในน้ำของระบบน้ำประปา. น. 98–104. ในงานประชุมวิชาการเสนอผลงานวิจัยระดับบัณฑิตศึกษาแห่งชาติ, ครั้งที่ 20 มหาวิทยาลัยขอนแก่น, วันที่ 15 มีนาคม 2562. ขอนแก่น.

ศวิตา รัตนะ, เสน่ เพ่งบุญ, สุนทร สุรบรรณ์, วิทวัส พิสิฐจำนง และ วารินทร์ สมานธารณ์. (2545). การพัฒนาเครื่องกรองน้ำโดยใช้วัสดุเหลือใช้ทางการเกษตร. น. 200-204. ใน: การประชุมทางวิชาการ ครั้งที่ 40 มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ สาขาวิทยาศาสตร์ สาขาการจัดการทรัพยากรและสิ่งแวดล้อม, วันที่ 4-7 กุมภาพันธ์ 2545. กรุงเทพฯ.

อมรรัตน์ วงษ์กลม และ ถนัด ธนะฉัตรชัยรัตนะ. (2561). การกำจัดความขุ่นและสารคาร์บอนอินทรีย์ที่ละลายน้ำด้วยกระบวนการสร้างและรวมตะกอน กรณีศึกษาระบบการผลิตน้ำประปา ตำบลทรายมูล อำเภอพิบูลมังสาหาร จังหวัดอุบลราชธานี. วารสารวิทยาศาสตร์บูรพา, 23(2), 1188–1198.

อำไพ พฤติวรพงษ์กุล และ สุภัทรา รังสิมาการ. (2563). การศึกษาคุณภาพยาสารส้มสะตุ. วารสารแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก, 18(3), 573–582.

Arena, J. M. (1974). Poisoning: Toxicology, Symptoms, Treatment. 3rd edition. Thomas Springfield: Illinois.

AWWA (American Water Works Association)/ASCE (American Society of Civil Engineer). (2005). Water treatment plant design. 4th edition. New York: McGRAW-Hill.

Berman, E. (1980). Toxic metals and their analysis. Chicago, Heyden & Son, Ltd.

Inyang, M., Gao, B., Pullammanappallil, P., Ding, W., & Zimmerman, A. R. (2010). Biochar from anaerobically digested sugarcane bagasse. Bioresource Technology, 101(22), 8868–8872.

Lehmann, J., Rilig, M. C., Thies, J., Masiello, C. A., Hockaday, W. C., & Crowley, D. (2011). Biochar affects on soil biota-a review. Soil Biology and Biochemistry, 43(9), 1812–1836.

Liang, B., Lehmann, J., Solomon, D., Grossman, L., O’Neill, B., Skjemstad, J. O., Thies, J., Luizao F. J., Petersen, J. & Neves, E. G. (2006). Black carbon increases cation exchange capacity in soils. Soil Science Society of America Journal, 70(5), 1719–1730.

Mahvi, A. H., Sheikhi, R. & Naddafi, K. (2003). Total coliforms and turbidity removal of water in the continuous sand filter. Iran journal public health, 32(3), 7-13.

Qureshi, N. & Malmberg, R. H. (1985). Reducing aluminum residuals in finished water. Journal - American Water Works Association, 77(10), 101–108.

Twort, A. C., Ratnayaka, D. D., & Brandt, M. J. (2011). Water supply. 5th edition. Oxford: Butterworth-Heinemann.

WHO. (2008). Centers for disease control and prevention. de Benoist, B., McLean, E., Egli, I., Cogswell, M., eds. Worldwide prevalence of anemia 1993–2005. Geneva: World Health Organization.

WHO. (2011). Guidelines for drinking-water quality. 4th edition. Geneva: World Health Organization.