การศึกษาปริมาณโลหะหนักปนเปื้อนในน้ำและตะกอนดินในลำห้วยสามพาด อำเภอกุมภวาปี จังหวัดอุดรธานี Study on Quantity of Heavy metals in Water and Sediments: Case study on Incident of mineral contamination into Sam Phad Creek, Kumphawapi District, UdonThani Province

บทคัดย่อ

การศึกษาในครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์หาปริมาณของโลหะหนักปนเปื้อนในน้ำและตะกอนดินลำห้วยสามพาด โดยทำการศึกษาปริมาณโลหะหนัก ได้แก่ ทองแดง นิกเกิล สังกะสี แคดเมียม และตะกั่ว เก็บตัวอย่างทั้งหมด 5 จุดเก็บ ได้แก่ จุดที่ 1 บ้านนาดี ตำบลผาสุก จุดที่ 2 บ้านนาดี  ตำบลผาสุก จุดที่ 3 บ้านสร้างบง ตำบลผาสุก จุดที่ 4 บ้านหมากบ้า ตำบลเชียงแหว และจุดที่ 5 บ้านเชียงแหว ตำบลเชียงแหว อำเภอกุมภวาปี จังหวัดอุดรธานี ระหว่างเดือนพฤษภาคม – เดือนมิถุนายน พ.ศ. 2561 ผลการวิเคราะห์ปริมาณโลหะหนักในแหล่งน้ำ พบว่าปริมาณโลหะหนักในจุดที่ 2 มีค่าสูงในช่วงเดือนพฤษภาคม โดยเฉพาะปริมาณทองแดงในน้ำและในดินตะกอน ที่ 0.2918 mg/L และ 9,765.067 mg/kg ซึ่งมีความแตกต่างกับจุดเก็บอื่นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p ≤ 0.05) และพบว่าปริมาณโลหะหนักในแหล่งน้ำมีค่าลดลงในเดือนมิถุนายน ขณะที่ผลการวิเคราะห์ปริมาณโลหะหนักในตะกอนดินพบว่าปริมาณโลหะหนักทองแดง (9,765.067 mg/kg), นิกเกิล (41.100 mg/kg), สังกะสี (161.367mg/kg ), แคดเมียม (1.667mg/kg) และตะกั่ว (92.83 mg/kg) มีค่าเกินเกณฑ์มาตรฐานคุณภาพตะกอนดิน ซึ่งอาจจะเป็นอันตรายต่อสัตว์หน้าดินและสิ่งมีชีวิตที่อาศัยอยู่ในชั้นตะกอนดินนี้ เช่น ปู หอย สัตว์หน้าดินอื่น ๆ รวมไปถึงพืชในบริเวณห้วยสามพาด และอาจส่งผลกระทบต่อมนุษย์ผ่านทางห่วงโซ่อาหารอีกด้วย