การประเมินศักยภาพการบรรเทาปัญหาอุทกภัยในพื้นที่ลุ่มแม่น้ำมูลบริเวณจังหวัดบุรีรัมย์และสุรินทร์ด้วยแบบจำลอง MIKE11

สุวารี สงฆ์พัฒน์แก้ว; วิษุวัฒก์ แต้สมบัติ; ดวงนภา วานิชสรรพ์

ผู้แต่ง

สุวารี สงฆ์พัฒน์แก้ว นักศึกษา, คณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน 1 ม.6 ต.กำแพงแสน อำเภอกำแพงแสน จังหวัดนครปฐม 73140
วิษุวัฒก์ แต้สมบัติ อาจารย์, คณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน 1 ม.6 ต.กำแพงแสน อำเภอกำแพงแสน จังหวัดนครปฐม 73140
ดวงนภา วานิชสรรพ์ อาจารย์, คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฏนครปฐม 85 ถ.มาลัยแมน ต.เมืองนครปฐม อ.เมือง จ.นครปฐม 73000

คำสำคัญ:

การบรรเทาอุกภัย, แม่น้ำมูล, แบบจำลอง MIKE11

บทคัดย่อ

การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ในการจำลองสภาพการเกิดอุทกภัยและเสนอแนะมาตรการในการบรรเทาอุทกภัยของแม่น้ำมูลบริเวณจังหวัดบุรีรัมย์และสุรินทร์ โดยการประยุกต์ใช้แบบจำลอง MIKE11 ซึ่งจะใช้ในการจำลองสภาพการไหลแบบหนึ่งมิติของแม่น้ำมูล ส่วนมาตรการบรรเทาอุทกภัยในพื้นที่ศึกษาได้รวบรวมแผนงานจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้องซึ่งพบว่ามี 2 หน่วยงาน ได้แก่ กรมเจ้าท่า และกรมทรัพยากรน้ำ ในการศึกษาครั้งนี้เลือกใช้เป็น 3 แนวทางเลือก ประกอบด้วย การทำแก้มลิง (SN.01) การขุดลอกลำน้ำ (SN.02) และการทำแก้มลิงพร้อมการขุดลอกลำน้ำ (SN.03) ผลการศึกษาพบว่า การบรรเทาอุทกภัยโดยการทำแก้มลิงพร้อมการขุดลอกลำน้ำ (SN.03) มีความเหมาะสมที่สุดเมื่อเปรียบเทียบกับสภาพแม่น้ำในปัจจุบัน โดยเลือกใช้กรณีศึกษาเป็นเหตุการณ์อุทกภัยในปี พ.ศ. 2560 มาตรการดังกล่าวจะช่วยเพิ่มปริมาณการไหลที่จังหวัดบุรีรัมย์และจังหวัดสุรินทร์ได้เท่ากับ 605.90 และ 754.79 ลบ.ม.ต่อวินาที ตามลำดับ และเมื่อเทียบกับสภาพปัจจุบันของเหตุการณ์อุทกภัยปี พ.ศ. 2560 นอกจากนี้ยังสามารถลดน้ำท่วมในพื้นที่ชุมชนลงจาก 3,759.36 ไร่ เหลือ 2,220.93 ไร่ หรือคิดเป็นร้อยละ 40.92

References

Office of the National Water Resources. Summary report of the Mun river basin [Internet]. 2020 [cited 2024 May 19]. Available from: https://ebook.onwr.go.th/read/140/pdf (In Thai)

Bureau of water management and hydrology. Manual for estimating water flow using Manning's formula [Internet]. 2010 [cited 2024 Jan 24]. Available from: https://division.dwr.go.th/bic/ (In Thai)

Mingmuang W, Kanasut J. Study of flood relief measures of upper Mun river basin in Nakhon Ratchasima by Mike11 model. Proceedings of the 9th Kasetsart University Kamphaeng Saen Campus Conference: Engineering, Science Technology and Environment; 2012 Dec 6-7; Nakhon Pathom, Thailand. p. 571-78. (In Thai)

Yaibunditt T. The study of flood simulation and flood management of middle Mun river basin [Thesis]. Nakhon Pathom, Thailand: Kasetsart University Kamphaeng Saen Campus; 2014. (In Thai)

Chamwan K, Kanasut J. Study on channel improvement of Chaopraya river. Proceedings of the 25th National Convention on Civil Engineering; 2020 Jul 15-17; Chonburi, Thailand. p. WRE26 1-7. (In Thai)

Sarminingshi A. Drainage system evaluation as an effort to reduce flood inundation in gedebage area, Bundung – West Java. Proceedings of International Conference on Sustainable Insfrastructure; 2024 Oct 6-12; Honolulu, Hawaii. p. 1-9.

Pirah J, Roslee R. Positive changes in flood mitigation through sand dredging works at Padas river and Tributary based on HEC-RAS hydrological modelling. International Journal of Design & Nature and Ecodynamics 2021;16(4):451-58.

Nguyen DT. Risk-Based planning and optimization of flood management measures in Vietnam – a case study in the Phan-Calo river basin. Journal of Ecological Engineering 2023;24(5):166-75.

Smith B. Dredging and flood prevention: mitigating the risk of inundation [Internet]. 2023 [cited 2024 Jan 24]. Available from: https://www.azocleantech.com/article.aspx?ArticleID=1753

CIWEM. Floods and dredging – a reality check [Internet]. 2023 [cited 2024 Jan 24]. Available from: https://www.ciwem.org/assets/pdf/Policy/Reports/Floods-and-Dredging-a-reality-check.pdf

Taesombat W, Patsinghasanee S. Flood mitigation study in Nam Loei river basin using river basin modelling. Proceedings of the 3rd National Convention on Water Resources Engineering; 2009 Aug 6-7; Nakhon Nakhon Nayok, Thailand. p. 1-10. (In Thai)

The Comptroller General’s Department. Criteria for calculating the median price for irrigation construction work [Internet]. 2017 [cited 2024 Jan 24]. Available from: https://finance.cdd.go.th/wp- content/uploads/sites/96/2017/04/5-หลักเกณฑ์การคำนวณราคากลางงานชลประทาน.pdf (In Thai)

Pirom S. Flood simulation based hec-ras model and geographic information system of lower chaophraya river basin using retention ponds [Thesis]. Nakhon Pathom, Thailand: Silpakorn University; 2011. (In Thai)

Kaewsalubnil S. A study flooding and protection in the upper Chi Basin by using MIKE11 [Thesis]. Bangkok, Thailand: King Mongkut's University of Technology Thonburi; 2008. (In Thai)