การวิเคราะห์ลีลาการเรียนรู้ด้วยจิตวิทยาบุคลิกภาพ
คำสำคัญ:
ลีลาการเรียนรู้, จิตวิทยาบุคลิกภาพ, กลวิธีการเรียนรู้บทคัดย่อ
ผู้เรียนแต่ละคนมีความแตกต่างระหว่างบุคล ดังนั้นผู้สอนจึงต้องวิเคราะห์ลีลาการเรียนรู้ของผู้เรียนเป็นรายบุคคล เพื่อออกแบบการจัดการเรียนที่สนับสนุนการเรียนรู้ของผู้เรียน ตัวอย่างแนวคิดลีลาการเรียนรู้ที่นิยม เช่น แนวคิด VARK model (V: visual, A: aural, R: read/write และ K: kinesthetic) ทฤษฎีพหุปัญญา และแนวคิดปฏิสัมพันธ์ จากการศึกษาและทบทวนวรรณกรรมพบว่าจิตวิทยาบุคลิกภาพมุ่งศึกษากระบวนการคิดของมนุษย์ โดยทฤษฎีที่นิยมใช้วิเคราะห์ลีลาการเรียนรู้ของผู้เรียนมากที่สุด คือ ทฤษฎีรูปแบบการคิดของ Jung ที่อธิบายว่ากระบวนการคิดของมนุษย์เกิดจากการใช้รูปแบบการคิด 8 แบบ ด้วยสัดส่วนที่ต่างกัน ได้แก่ Extraverted sensing, Extraverted intuition, Extraverted thinking, Extraverted feeling, Introverted sensing, Introverted intuition, Introverted thinking และ Introverted feeling รูปแบบการคิดดังกล่าวเกิดจากการเข้ารหัสระหว่าง ทัศนคติ ได้แก่ กลุ่มรับรู้สิ่งเร้าภายนอกและกลุ่มรับรู้สิ่งเร้าภายใน กับกระบวนการคิด ได้แก่ การรับรู้รายละเอียด การรับรู้ภาพรวม การจัดการด้วยหลักการและเหตุผล และการจัดการด้วยค่านิยม แต่ละรูปแบบจะมีลีลาการเรียนรู้แตกต่างกัน เช่น กลุ่มที่ใช้รูปแบบการคิด Extraverted intuition เป็นหลักจะมีลีลาการเรียนรู้แบบเน้นการเชื่อมโยงความสัมพันธ์ภาพรวมและใช้ความคิดสร้างสรรค์เพื่อการเปลี่ยนแปลงและพัฒนา เหมาะกับกลวิธีการใช้สื่อโสตทัศน์ ผสานการสร้างโครงสร้างข้อมูลและการสื่อสาร ผ่านกิจกรรมการเรียนรู้ที่เน้นการศึกษาความสัมพันธ์เพื่อประยุกต์ความรู้ และนำเสนอผลงาน เช่น การเรียนรู้แบบปัญหาเป็นฐาน โครงงานเป็นฐาน เป็นต้น ต่างจากกลุ่มที่ใช้รูปแบบการคิด Introverted intuition เป็นหลักซึ่งจะมีลีลาการเรียนรู้แบบ เรียนรู้ผ่านชุดข้อมูลที่เป็นภาพรวมของระบบต่าง ๆ เพื่ออธิบายรูปแบบที่มีรายละเอียดมากและซับซ้อนด้วยความเข้าใจของตนเอง เหมาะกับกลวิธีการเชื่อมโยงโครงข่ายความคิด ผสานกลวิธีวิเคราะห์และการให้เหตุผลและกลวิธีคาดการณ์ ผ่านกิจกรรมการเรียนรู้แบบเน้นการศึกษาความสัมพันธ์เพื่อสรุปรวบยอด เช่น การทดลอง การใช้มิติสัมพันธ์ และการวางแผนงาน เป็นต้น แบบวัดรูปแบบการคิดที่นิยมได้แก่ Sakinorva cognitive function test สำหรับการนำไปใช้อาจพัฒนาเป็นแบบวัดโดยนัย โดยปรับข้อคำถามให้สอดคล้องกับลีลาการเรียนรู้มากขึ้น
เอกสารอ้างอิง
American psychological association. (2015). APA dictionary of psychology. https://dictionary.apa.org/personality-psychology.
Cattell, R. B. (1943). The description of personality: Basic traits resolved into clusters. Journal of Abnormal and Social Psychology, 38, 476-506.
Costa, P., & McCrae, R. R. (1985). The NEO Personality Inventory manual. Psychological Assessment Resources.
Fatahi, S., Moradi, H., & Farmad, E. (2015). Behavioral feature extraction to determine learning styles in e-learning environments. International association for development of the information society, 9(1), 66-72.
Freud, S. (1989). The ego and the id. TACD Journal, 17(1), 5-22.
Fleming, N. D., & Mills, C. (1992). Not Another Inventory, Rather a Catalyst for Reflection. To Improve the Academy, 11, 137-155.
Gardner, H. (1983). Frames of Mind: A Theory of Multiple Intelligences. New York: Basic Books.
Grasha, A., and Reichman, S. (1975). Workshop handout on learning styles. Ohio: Faculty of Research Center, University of Cincinnati.
Grant, W. H., & Brownsword, A. W. (2018). Sakinorva cognitive function test. https://sakinorva.net/functions.
Iamsiripreeda, P. (2015). Book review “Implicit measures for social and personality psychology” by Laurie A. Rudman. Journal of behavioral science, 21(2), 119-126. (in Thai)
Jung, C. G. (1976). The collected works of C.G. Jung. vol. 6, psychological types. Princeton University Press.
Katawanish, T. (2003). General psychology. Se-education. (in Thai)
Khatibi, M., & Khormaei, F. (2016). Learning and personality: a review. Journal of educational and management studies, 6(4), 82-90.
Likert, R. (1932). A technique for the measurement of attitudes. Archives of Psychology, 22(140), 5-55.
Myers, I. B., & Myers, P. B. (1980). Gifts Differing. Davies-Black Publishing. Oxford, R. L. (1990). Language Learning Strategies: What Every Teacher Should Know. Heinle & Heinle Publishers.
Pragobpol, S. (2020). Learner analysis: learning styles. Journal of educational studies, 14(2), 1-14. (in Thai)
Sharp, A. (2012). Jungian learning styles. In: Seel, N.M. (Eds.), Encyclopedia of the sciences of learning. Springer, Boston, MA. (1672–1675)
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2023 วารสารครุศาสตร์อุตสาหกรรม
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
"ข้อคิดเห็น เนื้อหา รวมทั้งการใช้ภาษาในบทความถือเป็นความรับผิดชอบของผู้เขียน"
