การพัฒนาเทคโนโลยีการจัดการธาตุอาหารเพื่อปรับปรุงคุณภาพผลผลิต ในการผลิตมะขามหวานในพื้นที่จังหวัดอุตรดิตถ์
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาการจัดการธาตุอาหารที่เหมาะสมสำหรับมะขามหวานด้วยการใช้ปุ๋ยเคมีร่วมกับปุ๋ยชีวภาพ และศึกษาผลตอบแทนต่อค่าใช้จ่ายการลงทุนที่มีการใช้ปุ๋ยเคมีร่วมกับปุ๋ยชีวภาพ โดยวางแผนการทดลองแบบสุ่มในบล็อกสมบูรณ์ มี 4 กรรมวิธี 5 ซ้ำๆ ละ 2 ต้น กำหนดในวิธีการ 2 - 4 ให้มีปริมาณธาตุอาหารรวมทั้งปีอยู่ในอัตรา 0.8-0.4-1.2 กิโลกรัม N-P2O5-K2O ต่อต้น โดยวิธีการที่ 1 ใส่ปุ๋ยและสารปรับปรุงดินตามวิธีเกษตรกร วิธีการที่ 2 ใส่ปุ๋ยเคมีตามอัตราที่กำหนด วิธีการที่ 3 ใส่ปุ๋ยเคมีตามอัตราที่กำหนด + ปุ๋ยชีวภาพละลายฟอสเฟตอัตรา 500 กรัม/ต้น และวิธีการที่ 4 ใส่ปุ๋ยเคมีตามอัตราที่กำหนด + ใส่ปุ๋ยคอก (มูลวัวอัตรา 20 กิโลกรัม/ต้น) + ปุ๋ยชีวภาพละลายฟอสเฟตอัตรา 500 กรัม/ต้น ทดสอบในแปลงมะขามหวานของเกษตรกรต้นแบบ พื้นที่อำเภอฟากท่า จังหวัดอุตรดิตถ์ เดือนตุลาคม 2565 - กันยายน 2566 ผลการทดลองพบว่า วิธีการที่ 4 ให้ปริมาณผลผลิตสูงที่สุด 554 กิโลกรัม/ไร่ น้ำหนักเนื้อมากที่สุด 450 กรัม น้ำหนักฝักเฉลี่ยสูงที่สุด 30.30 กรัม สำหรับอัตราผลตอบแทนการลงทุน พบว่าวิธีการที่ 3 เป็นการลงทุนที่ให้ผลตอบแทนสูงที่สุดเท่ากับ 3.05 ทั้งนี้เกษตรกรสามารถนำเทคโนโลยีที่มีการทดสอบในพื้นที่นำมาปฏิบัติได้อย่างถูกวิธี เกิดเป็นองค์ความรู้การจัดการธาตุอาหารสำหรับมะขามหวานในพื้นที่อำเภอฟากท่า เกิดกระบวนการเรียนรู้ร่วมกันควบคู่กับการพัฒนาคุณภาพของผลผลิต ทำให้ชุมชนเป็นแหล่งผลิตมะขามหวานคุณภาพดี สร้างภาพลักษณ์ที่ดีให้กับจังหวัดอุตรดิตถ์
Downloads
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
กรมพัฒนาที่ดิน. (2568). ตารางที่ 10 ปริมาณธาตุอาหารเฉลี่ยสำหรับพืชที่มีในมูลสัตว์แห้งชนิดต่างๆ. https://osd101.ldd.go.th/q/manual/table_compost.pdf
กรมวิชาการเกษตร. (2565, 7 มิถุนายน). ชู 5 เทคโนโลยีผลิตถั่วฝักยาวผลผลิตพุ่ง รายได้เพิ่มเกินคาด. https://www.doa.go.th/th/ชู-5-เทคโนโลยีผลิตถั่วฝั/
กรมอุตุนิยมวิทยา. (2567, 2 สิงหาคม). ข้อมูลอุณหภูมิสูงสุด-ต่ำสุด และปริมาณฝน ของภาคเหนือ (รายวัน). http://www.cmmet.tmd.go.th/forecast/pt/Max_Min_Rainfall.php
ทิพวรรณ แก้วหนู, ศุภกาญจน์ ล้วนมณี, วนิดา โนบรรเทา, พีรพงษ์ เชาวนพงษ์, สุปรานี มั่นหมาย, นิศารัตน์ ทวีนุต, ศรีสุดา รื่นเจริญ, และปฏิมาภรณ์ จินจาคาม. (2567). การใช้ผลิตภัณฑ์ชีวภาพจุลินทรีย์ร่วมกับชีวมวลในการผลิตกระเจี๊ยบเขียวตาม GAP ในดินเหนียว-ร่วนเหนียว จังหวัดสุพรรณบุรี. วารสารเทคโนโลยีและนวัตกรรมเกษตร, 2(1), 45-53. https://li02.tci-thaijo.org/index.php/jtai/article/view/773
ธีระพงษ์ สว่างปัญญางกูร, ชนวัฒน์ นิทัศน์วิจิตร, แสนวสันต์ ยอดคำ, และรชฏ เชื้อวิโรจน์. (2558). การถ่ายทอดเทคโนโลยีการผลิตปุ๋ยอินทรีย์ปริมาณมากแบบกองแถวยาวไม่พลิกกลับกองวิศวกรรมแม่โจ้ 1 โมเดล. วารสารวิจัยและส่งเสริมวิชาการเกษตร, 32(3), 67-78. https://www.cabidigitallibrary.org/doi/pdf/10.5555/20193172333
ลลิชา พานทอง, ยุพา จอมแก้ว, ณัฐชนน สันธทรัพย์, และชูชาติ สันธทรัพย์. (2567). ผลของการจัดการปุ๋ยที่แตกต่างกันต่อการเติบโต คุณภาพและผลผลิตกาแฟอะราบิกาที่ปลูกบนพื้นที่สูง จังหวัดเชียงใหม่. วารสารเกษตร, 40(2), 327–340. https://li01.tci-thaijo.org/index.php/joacmu/article/view/259601
ละเอียด ปั้นสุข, จันทนา ใจจิตร, อรัญญา ภู่วิไล, วันชัย ถนอมทรัพย์, และอดิศักดิ์ คำนวณศิลป์. (2567). การทดสอบเทคโนโลยีการฟื้นฟูต้นส้มโอพันธุ์ท้องถิ่นจังหวัดชัยนาท [รายงานผลงานเรื่องเต็มการทดลองที่สิ้นสุด]. https://www.doa.go.th/plan/wp-content/uploads/2021/05/260-การทดสอบเทคโนโลยีการฟื้นฟูสวนส้มโอพันธุ์ท้องถิ่นจังหวัดชัยนาท.pdf
วีรวัฒน์ นิลรัตนคุณ. (2558). การเพิ่มผลผลิตข้าวโพดเลี้ยงสัตว์โดยการใช้ปุ๋ยอย่างถูกต้องและมีประสิทธิภาพ. พรพรหมการพิมพ์.
วีระพงษ์ เย็นอ่วม, เพ็ญลักษณ์ ชูดี, และนิลุบล ทวีกุล. (2563). ปุ๋ยชีวภาพละลายฟอสเฟต. ใน การจัดการความรู้ เทคโนโลยีการใช้ปุ๋ยชีวภาพเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตพืชในเขตภาคกลางและภาคตะวันตก (น. 42-50). กระทรวงเกษตรและสหกรณ์, กรมวิชาการเกษตร, สำนักวิจัยและพัฒนาการเกษตรเขตที่ 5.
ศรีจำนรรจ์ ศรีจันทรา และพฤทธิชาติ ปุญวัฒโท. (2566). เอกสารวิชาการ คำแนะนำการป้องกันกำจัดแมลง-สัตว์ศัตรูพืชอย่างปลอดภัย...จากงานวิจัยปี 2566. กรมวิชาการเกษตร, สำนักวิจัยพัฒนาการอารักขาพืช.
สมพร อิศวิลานนท์, ปิยะทัศน์ พาฬอนุรักษ์, และสุวรรณา ประณีตวตกุล. (2553). การประเมินผลกระทบจากงานวิจัยด้านการเกษตรและอุตสาหกรรมเกษตร. สถาบันคลังสมองของชาติ.
สำนักงานเกษตรและสหกรณ์จังหวัดอุตรดิตถ์. (2567, 6 กุมภาพันธ์). ข้อมูลพื้นฐานจังหวัดอุตรดิตถ์ที่ใช้สนับสนุนการตรวจราชการและครม.สัญจรประจำเดือนมกราคม 2567. https://www.opsmoac.go.th/uttaradit-dwl-preview-461991791847
สำนักวิจัยและพัฒนาการเกษตรเขตที่ 2. (2562). การใช้ปุ๋ยมะขามอย่างถูกต้องและมีประสิทธิภาพ. กรมวิชาการเกษตร, สำนักวิจัยและพัฒนาการเกษตรเขตที่ 2.
Tuteja, N., Singh Gill, S. Tuteja, R. (2011). Plant responses to abiotic stresses: Shedding light on salt, drought, cold and heavy metal stress. In N. Tuteja., S. Singh Gill., & R. Tuteja. (Eds.), Omics and Plant Abiotic Stress Tolerance (p.39-64). Material. https://doi.org/10.2174/978160805058111101010039
