การศึกษาศักยภาพและประเมินเศรษฐศาสตร์พลังงานของการใช้ระบบผลิตไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์สำหรับเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำระดับชุมชน

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาศักยภาพการทำงานและประเมินเศรษฐศาสตร์พลังงานของการใช้ระบบผลิตไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์สำหรับการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำในระดับชุมชนของวิสาหกิจชุมชนกลุ่มเกษตร พืช ผัก สมุนไพร ท่าต้นกวาว อำเภอสารภี จังหวัดเชียงใหม่ จากการออกแบบพบว่า ขนาดระบบผลิตไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์ที่เหมาะสมในการใช้งานมีขนาด 900 Wp ใช้แผงเซลล์แสงอาทิตย์ชนิดผลึกเดี่ยวขนาด 450 W จำนวน 1 แผง จ่ายให้กับเครื่องเติมอากาศแบบกังหันมอเตอร์กระแสตรงขนาด 350 W ได้ประมาณ 9 ชั่วโมง/วัน อีกส่วนหนึ่งใช้แผงเซลล์แสงอาทิตย์ขนาด 450 W จำนวน 1 แผง ผลิตไฟฟ้าเพื่อจ่ายให้กับแบตเตอรี่ ขนาด 12 V 100 Ah จำนวน 2 ลูก สำรองไฟฟ้าใช้ในเครื่องเติมอากาศในช่วงเวลา 23.00 น. ถึง 04.00 น. ซึ่งเป็นเวลาที่ค่าออกซิเจนละลายในน้ำ (DO) มีค่าต่ำลง จะใช้ระบบตรวจวัดสภาพแวดล้อมติดตามการทำงานของค่า DO ได้ตลอดทั้งวัน โดยมีค่าสูงสุด 7.50 mg/L และต่ำสุด 1.30 mg/L หรือคิดเฉลี่ย 3.70 mg/L ซึ่งเพียงพอต่อการอยู่อาศัยของปลา โดยผลการประเมินศักยภาพการใช้พลังงานตลอดทั้งปี พบว่า ระบบผลิตไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์สามารถผลิตไฟฟ้าจ่ายให้กับเครื่องเติมอากาศได้ 1,383.35 kWh/ปี คิดเป็นพลังงานไฟฟ้าที่ลดลง 90.24% เมื่อเปรียบเทียบกับการเปิดเครื่องเติมอากาศแบบเดิมในช่วงกลางคืนประมาณ 12 ชั่วโมงต่อวัน สำหรับผลการประเมินเศรษฐศาสตร์พลังงาน พบว่า การคุ้มทุนทางเศรษฐศาสตร์คิดเป็นเงินค่าไฟฟ้าที่ประหยัดได้ 6,225.08 บาท/ปี มีระยะเวลาคืนทุนของระบบ 6.35 ปี มีมูลค่าปัจจุบันสุทธิเท่ากับ 15,898.71 บาท และมีอัตราผลตอบแทนภายในเท่ากับ 10.53% ผลจากการใช้งานทำให้กลุ่มวิสาหกิจฯ สามารถลดระยะเวลาในการเลี้ยงปลาให้สั้นลงจากปกติเลี้ยงปลาแบบธรรมชาติใช้เวลา 7 เดือน ลดลงเหลือเวลา 4 เดือน