ความหลากหลายทางชีวภาพของเห็ดในป่าเบญจพรรณ เขตอุทยานแห่งชาติภูพาน จังหวัดสกลนคร

Abstract

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อศึกษาความหลากหลายทางชีวภาพของเห็ดกับวิถีชีวิตของประชาชนในเขตป่าเบญจพรรณ  ซึ่งอยู่ในเขตอุทยานแห่งชาติภูพาน จังหวัดสกลนคร  และการนำมาใช้ประโยชน์ เพื่อเป็นแหล่งข้อมูลพื้นฐานของท้องถิ่นให้แก่สถาบันการศึกษาและประชาชนในพื้นที่และประชาชนที่สนใจ  ให้ทราบถึงการจำแนกเห็ดและประโยชน์ในการเลือกเก็บเห็ดสำหรับการบริโภคจากธรรมชาติ   โดยออกสำรวจ  เก็บตัวอย่าง  รวบรวมข้อมูล  และจำแนกชนิดของเห็ด  ในช่วงเดือนตุลาคม 2550 ถึงเดือน มีนาคม  2551 ออกเก็บตัวอย่าง 14 ครั้ง  ในช่วงฤดูฝนเป็นช่วงที่เห็ดออกมากจึงออกเก็บตัวอย่างมากกว่าช่วงอื่นๆ ผลการสำรวจพบพบเห็ดจำนวน  90  ชนิด  จัดอยู่ใน  19 Family

สภาพแวดล้อมที่พบเห็ดในป่าเบญจพรรณ พบทั้งเห็ดที่เกิดในดิน ซากใบไม้  ขอนไม้ ทั้งขอนไม้แห้งและขอนไม้ผุ  รวมทั้งเกิดบนดินและที่อื่นๆ  จากจำนวนชนิดเห็ดที่พบทั้งสิ้น  90  ชนิด  จัดอยู่ใน  19 Family เป็นเห็ดรับประทานได้  16  ชนิด  และเห็ดที่รับประทานไม่ได้  74 ชนิด เป็นเห็ดที่เกิดบนขอน 49 ชนิด  เห็ดที่เกิดบนดิน 41   ชนิด  ความชื้นสัมพัทธ์   68-96  % อุณหภูมิระหว่าง 28-35   องศาเซลเซียส ความเข้มแสง  96-430  ลักซ์  pH   อยู่ระหว่าง 4.0 -7.8

ชาวบ้านที่ใช้ประโยชน์จากเขตป่าอุทยานแห่งชาติภูพาน จังหวัดสกลนคร มี 5 หมู่บ้าน คือ  บ้านศรีวิชา บ้านนาแกน้อย   บ้านหนองทรายขาว บ้านคลองไผ่พัฒนา และ บ้านนานกเค้า จากการสัมภาษณ์ ทั้งหมด  15 คน  มีพฤติกรรมและความรู้เกี่ยวกับเห็ดคล้ายคลึงกัน  จะพบเห็ดมากที่สุดในช่วงเดือนกรกฎาคม – กันยายน  ชาวบ้านมีรายได้จากการขายเห็ด  800-1,000  บาทต่อเดือนต่อคน เห็ดที่มีราคาดี 5 ชนิดเรียงตามลำดับคือ เห็ดเผาะ (เห็ดเผาะหนัง) เห็ดโคน เห็ดไคล (เห็ดหล่มกระขาว)  เห็ดระโงก  เห็ดตับเต่า ส่วนเห็ดที่นิยมบริโภค  5  ชนิดเรียงตามลำดับคือ เห็ดเผาะ เห็ดโคน  เห็ดระโงก  เห็ดผึ้ง  เห็ดหล่มกระขาว(เห็ดไคล)   และประชาชนต้องการให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องจัดอบรมเกี่ยวกับการเพาะเห็ด   การนำเห็ดมาใช้รักษาโรครวมทั้งการอนุรักษ์เห็ดในพื้นที่ธรรมชาติ