การประเมินคาร์บอนฟุตพริ้นท์ผลิตภัณฑ์หมูยอแบบห่อใบตองเทียบกับแบบห่อพลาสติก CARBON FOOTPRINT EVALUATION OF PRESSED VIETNAMESE PORK SAUSAGE IN BANANA LEAVES COMPARED TO PLASTIC WRAPPING

Main Article Content

กนกพร เชิงรัมย์
ณัฐวรา วงษ์เทพ
สง่า ทับทิมหิน
ทัศนีย์ เจียรพสุอนันต์
ปวีณา ลิมปิทีปราการ

บทคัดย่อ

การศึกษาเชิงพรรณนานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินคาร์บอนฟุตพริ้นท์ของผลิตภัณฑ์หมูยอแบบห่อใบตองเทียบกับแบบห่อพลาสติก ทำการศึกษา ณ ร้านหมูยอแห่งหนึ่งในอำเภอเมือง จังหวัดอุบลราชธานี โดยใช้หลักการ Cradle to Grave ครอบคลุมตั้งแต่การได้มาซึ่งวัตถุดิบ กระบวนการผลิต การขนส่ง การใช้งาน จนถึงการกำจัดเศษซากผลิตภัณฑ์ หน่วยการทำงาน (Functional Unit) คือหมูยอ 1 กิโลกรัม ผลการศึกษา พบว่า คาร์บอนฟุตพริ้นท์ของหมูยอห่อใบตองและห่อพลาสติก เท่ากับ 11.95 และ 11.57 kgCO2eq/กิโลกรัม ตามลำดับ โดยหมูยอห่อใบตองปล่อยก๊าซเรือนกระจกมากกว่าหมูยอห่อพลาสติกที่ 0.38 kgCO2e/kg โดยขั้นตอนกระบวนการได้มาซึ่งวัตถุดิบและขั้นตอนการกำจัดของเสีย เป็นขั้นตอนที่หมูยอห่อใบตองปล่อยก๊าซเรือนกระจกมากกว่าหมูยอห่อพลาสติก เนื่องจากน้ำหนักของใบตองจะหนักกว่าพลาสติก ในส่วนของการได้มาซึ่งวัตถุดิบ เนื้อหมูจะมีค่าการปล่อยก๊าซเรือนกระจกมากที่สุดเมื่อเทียบกับวัตถุดิบอื่นๆ เนื่องจากใช้เป็นวัตถุดิบหลักและมีค่า Emission Factor สูงที่สุดเมื่อเทียบกับวัตถุดิบตัวอื่น รองลงมาของขั้นตอนที่มีการปล่อยก๊าซเรือนกระจกมากที่สุดคือ กระบวนการผลิต ที่มีการใช้ไฟฟ้าและก๊าซ LPG มีการปล่อยก๊าซเรือนกระจกเท่ากับ 4.2323 kgCO2e/kg ดังนั้น แนวทางในการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกควรมุ่งเน้นการ ลดการใช้พลังงานไฟฟ้าและก๊าซ LPG ในขั้นตอนการผลิตโดยหาแหล่งพลังงานทางเลือกที่เป็นพลังงานสะอาดมา ทดแทน และพิจารณาใช้บรรจุภัณฑ์ทางเลือกที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมแทนใบตอง เช่น พลาสติกที่ย่อยสลายได้ เป็นต้น

Article Details

ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

ธีราพร ผลประเสริฐศรี และ จินตนา แซ่กี้. (2560). การประเมินการปล่อยก๊าซเรือนกระจกและความต้องการใช้พลังงานจากเชื้อเพลิงฟอสซิลตลอดวัฎจักรชีวิตผลิตภัณฑ์กล้วยตาก. สืบค้นเมื่อวันที่ 7 พฤษภาคม 2567, จาก https://nuir.lib.nu.ac.th/dspace/bitstream/123456789/4919/1/TeerapornPholprasertsri.pdf.

ฐานข้อมูลสถาบันอาหาร. (2539). มาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรมหมูยอ. สืบค้นเมื่อวันที่ 7 พฤษภาคม 2567, จาก https://fic.nfi.or.th/law/upload/file1/TH_475.pdf.

รัตนาวรรณ มั่งคั่ง. (2557). คาร์บอนฟุตพริ้นท์กลุ่มผลิตภัณฑ์เครื่องปรุงรสเพื่อสนับสนุนการจัดทำฐานข้อมูลค่าการปล่อยก๊าซเรือนกระจกสำหรับอุตสาหกรรมอาหารสำเร็จรูป. สืบค้นเมื่อวันที่ 7 พฤษภาคม 2567, จาก https://tarr.arda.or.th/preview/item/pp_zbCcIXV4_qPxFmAd4o.

สุชาดา อยู่แก้ว และ เมธินี บุญสูง. (2561). การประเมินการปล่อยก๊าซเรือนกระจกตลอด วัฎจักรชีวิตของผลิตภัณฑ์เส้นก๋วยเตี๋ยวสด ในเขตอำเภอเมือง จังหวัดพิษณุโลก. วิศวกรรมสาร มหาวิทยาลัยนเรศวร, 13(2), 131–155.

สุรชัย ณรัฐ จันทร์ศรี และ อนุสรณ์ บุญปก. (2560ก). การประเมินการปลดปล่อยก๊าซเรือนกระจกผลิตภัณฑ์แปรรูปจากหมู: หม่ำหมู. วารสารวิทยาศาสตร์ คชสาส์น. 39(1), 13-22.

สุรชัย ณรัฐ จันทร์ศรี และ อนุสรณ์ บุญปก. (2560ข). คาร์บอนฟุตพริ้นท์ของผลิตภัณฑ์กล้วยกรอบ แก้ว. วารสารวิศวกรรมศาสตร์ ราชมงคลธัญบุรี, 15(1), 43-49.

ศูนย์องค์ความรู้ด้านทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม. (2566). 7 ชนิดก๊าซเรือนกระจก สาเหตุหลักของภาวะโลกร้อน. สืบค้นเมื่อวันที่ 7 พฤษภาคม 2567, จาก https://hub.mnre.go.th/th/knowledge/detail/65375.

องค์การบริหารจัดการก๊าซเรือนกระจก. (2557). แนวทางการประเมินการลดคาร์บอนฟุตพริ้นท์ของผลิตภัณฑ์. สืบค้นเมื่อวันที่ 7 พฤษภาคม 2567, จาก https://thaicarbonlabel.tgo.or.th/admin/uploadfiles/download/ts_7d45ab8fe8.pdf.

องค์การบริหารจัดการก๊าซเรือนกระจก. (2565). คาร์บอนฟุตพริ้นท์ของผลิตภัณฑ์. สืบค้นเมื่อวันที่ 7 พฤษภาคม 2567, จาก https://thaicarbonlabel.tgo.or.th/index.php?lang=TH&mod=Y0hKdlpIVmpkSE5mWlcxcGMzTnBiMjQ9.

องค์การบริหารจัดการก๊าซเรือนกระจก. (2566). คาร์บอนฟุตพริ้นท์ของผลิตภัณฑ์ แป้งมันสำปะหลัง ตราดอกเฟื่องฟ้า ขนาด 25 กิโลกรัม. สืบค้นเมื่อวันที่ 27 กุมภาพันฑ์ 2568 จาก https://thaicarbonlabel.tgo.or.th/index.php?lang=TH&mod=Y0hKdlpIVmpkSE5mWVhCd2NtOTJZV3c9&action=WkdWMFlXbHM&param=TVRVNU5qVT0.