ฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ ฤทธิ์ต้านเชื้อแบคทีเรียและเชื้อรา และการพัฒนาผลิตภัณฑ์อัดเม็ดพอกผิวกายจากสารสกัดใบเสม็ดขาว

บทคัดย่อ

เสม็ดขาว (Melaleuca quinquenervia Cav. S.T. Blake) เป็นพันธุ์ไม้เด่นที่สามารถพบได้ทั่วไปในพื้นที่ภาคใต้ของประเทศ ซึ่งพบว่า น้ำมันเสม็ดขาว (Cajuput oil) มีสรรพคุณ ออกฤทธิ์ฆ่าเชื้อแบคทีเรีย ดังนั้นผู้วิจัยจึงสนใจศึกษาฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระด้วยวิธี DPPH วิเคราะห์ปริมาณสารประกอบฟีนอลิกรวม ด้วยวิธี Folin-Ciocalteu ศึกษาฤทธิ์ต้านเชื้อแบคทีเรียและเชื้อรา รวมถึงพัฒนาผลิตภัณฑ์อัดเม็ดพอกผิวกายจากสารสกัดใบเสม็ดขาว ผลการศึกษา พบว่า ฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระของสารสกัดใบเสม็ดขาว เมื่อเปรียบเทียบกับสารมาตรฐานกรดแอสคอร์บิก (Ascorbic Acid) มีค่า IC₅₀ เท่ากับ 82 และ 1.60 ไมโครกรัมต่อมิลลิลิตร ตามลำดับ และสารสกัดใบเสม็ดขาวมีปริมาณสารประกอบฟินอลิกรวมเท่ากับ 174.76 มิลลิกรัมสมมูลของกรดแกลลิกต่อกรัมของสารสกัด นอกจากนี้สารสกัดใบเสม็ดขาวมีฤทธิ์ยับยั้งเชื้อแบคทีเรีย (Staphylococcus epidermidis และ Propionibacterium acnes) และเชื้อรา (Malassezia furfur) มีค่าความเข้มข้นต่ำสุดที่สามารถยับยั้งเชื้อได้เท่ากับ 0.25 0.50 และ 1 มิลลิกรัมต่อมิลลิลิตร ความเข้มข้นต่ำสุดที่สามารถฆ่าเชื้อได้เท่ากับ 4 0.50 และ 32 มิลลิกรัมต่อมิลลิลิตร ตามลำดับ ส่วนตำรับเม็ดพอกผิวกายจากสารสกัดใบเสม็ดขาว ประกอบด้วย แป้งมันสำปะหลัง 30-70 กรัม แป้งข้าวโพด30-70 กรัม Polyvinylpyrrolidone-K30 5 กรัม Croscarmellose sodium 10 กรัม สารกันเสีย 1 กรัม น้ำ 25 กรัม และสารสกัดใบเสม็ดขาว 25 กรัม สามารถนำเอาไปต่อยอดในระดับอุตสาหกรรมได้นำไปสู่การสร้างผลิตภัณฑ์ที่สามารถเพิ่มมูลค่าให้กับสมุนไพรไทยที่สามารถหาได้ในท้องถิ่นได้