การหาปริมาณสารกำจัดศัตรูพืชตกค้างที่สำคัญและประสิทธิภาพ ของกระบวนการล้างสำหรับตัวอย่างส้มสายน้ำผึ้ง

ผู้แต่ง

  • ภาเกล้า ภูมิใหญ่ สาขาวิชาเคมี คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฏกำแพงเพชร
  • วรพจน์ แสนบุญมา สาขาวิชาเคมี คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฏกำแพงเพชร

คำสำคัญ:

สารกำจัดศัตรูพืช , ประสิทธิภาพวิธีการล้าง , ส้มสายน้ำผึ้ง

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้มีจุดประสงค์เพื่อศึกษาชนิดและปริมาณสารพิษตกค้างในส้มสายน้ำผึ้ง และศึกษาประสิทธิภาพในการล้าง 4 วิธี คือ การล้างด้วยการแช่น้ำ การล้างด้วยการแช่น้ำเกลือ การล้างด้วยการแช่น้ำส้มสายชู และการล้างด้วยการแช่โซเดียมไบคาร์บอเนต โดยทำการศึกษากับสารพิษตกค้าง จำนวน 4 กลุ่ม ได้แก่ สารกลุ่มออร์กาโนฟอสเฟต กลุ่มคาร์บาเมท กลุ่มไพรีทรอยด์ และกลุ่มออร์กาโนคลอรีน ซึ่งตัวอย่างจะถูกสกัดด้วยวิธี QuEChERS และวิเคราะห์คุณภาพและปริมาณด้วยเทคนิคแก๊สโครมาโทกราฟี-แมสส์สเปกโทรเมทรี/แมสส์สเปกโทรเมทรี (GC-MS/MS) และลิควิดโครมาโทกราฟี-แมสส์สเปกโทรเมทรี/แมสส์สเปกโทรเมทรี (LC-MS/MS) พบว่า ในตัวอย่างตรวจพบสารกำจัดศัตรูพืชตกค้าง 3 กลุ่ม ได้แก่ กลุ่มออร์กาโนฟอสเฟต จำนวน 2 ชนิด คือ อีไธออนและโฟรฟีโนฟอส กลุ่มคาร์บาเมท จำนวน 3 ชนิด คือ 3-ไฮดรอกซิลคาร์โบฟูแรน ฟีโนบูคาร์บ และคาร์โบฟูแรน กลุ่มไพรีทรอยด์ จำนวน 3 ชนิด คือ ไบเฟนทริน ไซฟลูทริน และแลมบ์ดา ไซฮาโลทริน และประสิทธิภาพการล้าง 4 วิธี พบว่า ประสิทธิภาพการล้างทั้ง 4 วิธี มีความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 โดยการล้างด้วยการแช่โซเดียมไบคาร์บอเนตสามารถลดปริมาณสารพิษตกค้างตกค้างกลุ่มออร์กาโนฟอสเฟต มากที่สุด ส่วนการล้างที่สามารถลดปริมาณสารพิษตกค้างกลุ่มคาร์บาเมทได้มากที่สุด คือ การล้างด้วยการแช่น้ำเกลือ และการล้างที่สามารถลดปริมาณสารพิษตกค้างกลุ่มไพรีทรอยด์ได้มากที่สุด คือ การล้างด้วยการแช่น้ำส้มสายชู จากผลการวิเคราะห์ประสิทธิภาพการล้าง 4 วิธี สามารถเลือกวิธีการล้างที่จำเพาะเจาะจงต่อสารพิษตกค้างก่อนการบริโภค

เอกสารอ้างอิง

กระทรวงสาธารณสุข. (2547). พิษจากสารกำจัดศัตรูพืช. สืบค้นวันที่ 28 สิงหาคม 2566, จาก https://apps-doe.moph.go.th/boeeng/annual/Annual/Annual47/part1/52-Pesticide%20poisoning.pdf

เครือข่ายเตือนภัยสารเคมีกำจัดศัตรูพืช. (2559). ผลการตรวจสอบสารพิษตกค้างรอบที่ 2 ประจำปี 2559. สืบค้นเมื่อ 18 กรกฎาคม 2565, จาก https://thaipan.org/wp-content/uploads/2020/12/thaipan_ press_4-12-2563-last.pdf

ทองสุข ปายะนันท์, จิตผกา สันทัดรบ, วิชาดา จงมีวาสนา, รัติยากร ศรีโคตร, และวีรวุฒิ วิทยนันท์. (2558). การศึกษาสารเคมีป้องกันกำจัดศัตรูพืชตกค้างในผลส้ม. ว. กรมวิทย์ พ, 57(4), 391-400.

ราเมศ กรณีย์, และพิมพ์ใจ ปรางสุรางค์. (2559). การศึกษาเปรียบเทียบประสิทธิภาพของวิธีการล้างเพื่อขจัดสารเคมีกำจัดแมลงตกค้างในผักสด. วารสารอาหารและยา, 23(1), 34-42.

วิจิตรา เหลียวตระกูล, วชิรญา เหลียวตระกูล, ปรียานุช เพียนเลี้ยงชีพ, และรวีวรรณ เดื่อมขันมณี. (2563). การการตรวจสอบสารเคมีตกค้างกลุ่มออร์กาโนฟอสเฟตและคาร์บาเมทในผักสดในจังหวัดพระนครศรีอยุธยาและประสิทธิถาพในการล้างผักต่อสารเคมีตกค้างในผักคะน้า. วารสารเกษตร

พระจอมเกล้า, 38(1), 131-138.

สภาองค์กรของผู้บริโภค. (2565). ‘ส้มไทย’ มีสารพิษตกค้างเกินค่ามาตรฐานทุกตัวอย่าง. สืบค้นวันที่

สิงหาคม 2565, จาก https://www.tcc.or.th/orange-test/ (2565)

อำไพวรรณ ภราดร์นุวัฒน์. (2542). โรคและแมลงศัตรูสำคัญของส้มและการใช้วิธีการป้องกันกำจัดศัตรูส้มแบบผสมผสานนานาสาระ. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.

Anastassiades, M., Lehotay, S., Stajnbaher, D., & Schenck, F. (2003). Fast and easy multiresidue method employing acetonitrile extraction/partitioning and “Dispersive Solid-phase Extraction” for the determination of pesticide residues in produce, J, AOAC, 86, 421-431.

Phongchai, K., Anek, H., & Sasithorn, M. (2008). The Effectiveness of Household Chemicals in Residue Removal of Methomyl and Carbaryl Pesticides on Chinese-Kale. Kasetsart J, 42(5), 136-143.

Sompon, W., Onnicha, K., Kamonrat, P., & Virapong, P. (2015). Food safety in Thailand 2: Pesticide residues found in Chinese kale (Brassica oleracea), a commonly consumed vegetable in Asian countries. Science of the Total Environment, 532, 447–455.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

เผยแพร่ 2024-04-19 — ปรับปรุง 2024-05-29

เวอร์ชัน

รูปแบบการอ้างอิง

ภูมิใหญ่ ภ., & แสนบุญมา ว. . . (2024). การหาปริมาณสารกำจัดศัตรูพืชตกค้างที่สำคัญและประสิทธิภาพ ของกระบวนการล้างสำหรับตัวอย่างส้มสายน้ำผึ้ง. PSRU Journal of Science and Technology, 9(1), 107–119. สืบค้น จาก https://ph01.tci-thaijo.org/index.php/Scipsru/article/view/253955 (Original work published 19 เมษายน 2024)

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย