การพัฒนาเซนเซอร์สีอย่างง่ายสำหรับการตรวจวัดไอออนโลหะทองแดงและเหล็ก
คำสำคัญ:
colorimetric sensor butterfly pea metal ion anthocyaninบทคัดย่อ
งานวิจัยนี้เป็นการพัฒนาเซนเซอร์สำหรับตรวจวัดไอออนโลหะทองแดงและเหล็กในระดับไมโครลิตรด้วยสารสกัดแอนโทไซยานินจากดอกอัญชัน ซึ่งใช้เป็นอินดิเคเตอร์ธรรมชาติ โดยอาศัยหลักการเกิดปฏิกิริยาระหว่างแอนโทไซยานินกับไอออนโลหะเกิดเป็นสารประกอบเชิงซ้อน ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงค่าการดูดกลืนแสงและสามารถมองเห็นการเปลี่ยนสีของสารละลายได้ด้วยตาเปล่า จากผลการศึกษา พบว่า น้ำเป็นสารสกัดดอกอัญชันที่มีค่าการดูดกลืนแสงคงตัวมากกว่าสารสกัดแอลกอฮอล์ โดยสารสกัดแอนโทไซยานินจากดอกอัญชันเมื่อทำปฏิกิริยากับไอออนโลหะทองแดงและเหล็กมีการเปลี่ยนสีชัดเจนที่สุดเมื่อใช้บัฟเฟอร์อะซิเตตความเข้มข้นร้อยละ 0.01 ที่ค่าพีเอช 6 เพราะทำให้โครงสร้างของแอนโทไซยานินมีจำนวนโปรตอนเพิ่มขึ้น ส่งผลให้มีค่าการดูดกลืนแสงเลื่อนไปในช่วงที่มีความยาวคลื่นลดลง และมีการเปลี่ยนสีจากสีน้ำเงินเป็นม่วง เนื่องจากเกิดเป็นไอออนบวกของฟลาวิเลียม การเติมไอออนรบกวนกลุ่มไดวาเลนต์ ยกเว้นกลุ่มคาร์บอเนตที่ส่งผลต่อการรบกวนสีของการตรวจวัดเพียงเล็กน้อย ผลการวิเคราะห์เชิงปริมาณด้วยเซนเซอร์ในระบบสารละลายสอดคล้องกับการวิเคราะห์ปริมาณด้วยเทคนิคอะตอมมิกแอบซอร์พชันสเปกโทรเมตรี นอกจากนี้เมื่อนำสภาวะที่ดีที่สุดจากเซนเซอร์ในระบบสารละลายไปพัฒนาเป็นเซนเซอร์ตรวจวัดโลหะโดยใช้ฐานเป็นกระดาษเคลือบบนกระดาษกรอง พบว่า ให้ผลการวิเคราะห์ไอออนโลหะทองแดงและเหล็กสอดคล้องกับเซนเซอร์ตรวจวัดโลหะทองแดงและเหล็กแบบสารละลาย โดยสามารถตรวจวัดได้ด้วยตาเปล่า นอกจากนี้เซนเซอร์ตรวจวัดไอออโลหะทองแดงและเหล็กที่พัฒนาขึ้นยังประหยัดเวลา ลดต้นทุนในการวิเคราะห์และเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม
เอกสารอ้างอิง
เกศินี เสาวงจันทร์, และศศิธร มั่นเจริญ. (2019). การพัฒนาเทคนิคการวิเคราะห์ปริมาณเหล็ก (III) โดยใช้สารสกัดแอนโทไซยานินจากธรรมชาติตรวจวัดด้วยสมาร์ทโฟน. วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี, 28(8), 1732-1388.
แก้วกมล มิตรสีดา, และศักดิ์สิทธิ์ จันทร์ไทย. (2558). การหาปริมาณโลหะเหล็ก ทองแดง ตะกั่ว และสังกะสี ในน้ำเม่าโดยเทคนิคเฟลมอะตอมมิกแอบซอร์พชันสเปกโทรเมทรี. วารสารวิจัย มข. (บศ.), 15(1), 32-40.
รวิวรรณ วัฑฒนายน, ซูรายา สะตาปอ, บิสมี ยามา, สาลูมา สมานหมาน, และปิยาภรณ์ วังศิริกุล. (2560). การตรวจวัดไอออนเหล็กโดยใช้แอนโทไซยานินจากกระเจี๊ยบแดง. วารสารมหาวิทยาลัยนราธิวาสราชนครินทร์, 9(2), 97-103.
วรางคณา เขาดี, ภรทิพย์ จางวาง, และวรเชษฐ์ วรรณหลวง. (2563). การตรวจวัดไอออนทองแดงในน้ำโดยใช้กระดาษกรองดัดแปรด้วยสารสกัดจากเปลือกแก้วมังกรสีขาว. วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี, 28(3), 984-996.
สุนันทา ข้องสาย, ปวีณา ปรวัฒน์กุล, รุ่งนภา พิมเสน, แน่งน้อย แสงเสน่ห์, และนงเยาว์ เทพยา. (2016). การตรวจวัดอะลูมิเนียมไอออนอย่างง่ายด้วยเทคนิคการสังเกตด้วยตาเปล่าโดยใช้สารสกัดจากดอกชบาแดง. วารสารวิชชา มหาวิทยาลัยราชภัฏนครศรีธรรมราช, 35(1), 92-102.
Chung, C., Rojanasasithara, T., Mutilangi, W., & McClements, D.J. (2016). Enhancement of colour stability of anthocyanins in model beverages by gum arabic addition. Food Chemistry, 201, 14–22.
Dangles, O., & Fenger, J-A. (2018). The Chemical Reactivity of Anthocyanins and Its Consequences in Food Science and Nutrition. Molecules, 23, 1970.
Haq, S.U., Aghajamali, M., & Hassanzadeh, H. (2021). Cost-effective and sensitive anthocyanin-based paper sensors for rapid ammonia detection in aqueous solutions. RSC Advances, 11, 24387-24397.
Khaodee, W., Wongkiti, R.,& Madang, S. (2018). The application of using natural reagent extracted from purple sweet potato for naked-eye detection of copper in water samples. Naresuan University Journal: Science and Technology. 26, 181-188.
Pina, F. (2014). Chemical applications of anthocyanins and related compounds. A source of bioinspiration. J. Agric. Food Chemistry, 62, 6885–6897.
Pina, F., Melo, M.J., Laia, C.A.T., Parola, A.J., & Lima, J.C. (2012). Chemistry and applications of flavylium compounds: A handful of colours. Chemistry Society Reviews, 41, 869–908.
Rawdkuena, S., Fasehab, A., Benjakulc, S., & Kaewprachu, P. (2020). Application of anthocyanin as a color indicator in gelatin films. Food Bioscience, 36, 100603.
Tang, B., He, Y., Liu, J., Zhang, J., Li, J. I., Zhou, J., Ye, Y., Wang, J., & Wang, X. (2019). Kinetic investigation into pH-dependent color of anthocyanin and its sensing performance. Dyes and Pigments, 170, 107643.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2022 PSRU Journal of Science and Technology

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
กองบรรณาธิการขอสงวนสิทธิ์ในการปรับปรุงแก้ไขตัวอักษรและคำสะกดต่างๆ ที่ไม่ถูกต้อง และต้นฉบับที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสาร PSRU Journal of Science and Technology ถือเป็นกรรมสิทธิ์ของคณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม และ
ผลการพิจารณาคัดเลือกบทความตีพิมพ์ในวารสารให้ถือมติของกองบรรณาธิการเป็นที่สิ้นสุด
