การประเมินผลการทดสอบลูกหลาน และการประมาณปริมาตรไม้ มวลชีวภาพ และการกักเก็บคาร์บอนของไม้สักอายุ 12 ปี จังหวัดขอนแก่น

บทคัดย่อ

การศึกษามีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์ ทดสอบลูกหลานไม้สักที่ได้จากการผสมเกสรที่รู้พ่อและแม่ ประเมินปริมาตรไม้ มวลชีวภาพ และกักเก็บคาร์บอนของสวนป่าสักอายุ 12 ปี และวิเคราะห์มูลค่าทางเศรษฐกิจระหว่างกล้าไม้ปรับปรุงพันธุ์กับกล้าไม้ทั่วไป ดำเนินการที่สถานีวนวัฒนวิจัยดงลาน จังหวัดขอนแก่น การทดสอบมี 54 ตัวอย่างทดลอง ประกอบด้วย กล้าไม้จากการควบคุมผสมเกสร 50 คู่ผสม กล้าไม้จากแม่ไม้ 3 แม่ไม้ และกล้าสักทั่วไป 1 ต้น วางแผนการทดลองแบบสุ่มอย่างสมบูรณ์ภายในบล็อก (Randomized Complete Block Design; RCBD) จำนวน 4 ซ้ำ เบอร์ละ 9 ต้น ระยะปลูก 4x4 เมตร ผลการศึกษาพบว่า เบอร์ที่ใช้เป็นแม่ได้ดี คือ V194 และ V211 เบอร์ที่ใช้เป็นพ่อได้ดี คือ V130 V290 และ V146 และเบอร์ที่เป็นทั้งแม่และพ่อได้ดี คือ V290 การวิเคราะห์นี้ใช้เป็นฐานพันธุกรรมเพื่อดูประวัติย้อนหลังได้ เมื่อประมาณปริมาตรไม้สัก พบว่า ปริมาตรไม้เฉลี่ย 14.616 ลูกบาศก์เมตร/ไร่ เบอร์ที่มีค่าปริมาตรไม้สูงสุด คือ C1 เท่ากับ 0.366 ลูกบาศก์เมตร/ต้น การประมาณปริมาตรไม้เป็น 1.8 เท่าของเบอร์ E5 มีมวลชีวภาพรวม 7,198.74 กิโลกรัม/ไร่ การกักเก็บคาร์บอน 3,455.368 กิโลกรัมคาร์บอน/ไร่คาร์บอนไดออกไซด์ 12,669.766 กิโลกรัมคาร์บอนไดออกไซด์/ไร่ การวิเคราะห์มูลค่าไม้ พบว่า กล้าไม้สักพันธุ์ดีจากกิ่งปักชำลูกผสมปิด (C1) มีมูลค่า 4,179.60 บาท/ต้น ข้อมูลที่ได้สามารถใช้ในการส่งเสริมให้กับเกษตรกรหรือผู้ที่สนใจปลูก เมื่อถึงรอบตัดฟันเกษตรกรที่ใช้กล้าสักจากการปรับปรุงพันธุ์ จะมีรายได้สูงกว่าการใช้กล้าสักที่ยังไม่ได้ผ่านกระบวนการปรับปรุงพันธุ์ประมาณ 3 เท่า และการดูแล จัดการตามหลักวนวัฒนวิธีจะทำให้ได้ผลผลิตที่สูง