การเปรียบเทียบผลผลิตมะม่วงน้ำดอกไม้ระหว่างการใช้การดูแลแบบการปฏิบัติทางการเกษตรที่ดี(GAP) กับการดูแลแบบเกษตรกรทั่วไป ในตำบลสาวชะโงก อำเภอบางคล้า จังหวัดฉะเชิงเทรา

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาระบบการดูแลมะม่วงน้ำดอกไม้แบบเกษตรกรทั่วไปและแบบการปฏิบัติทางการเกษตรที่ดี (GAP) เพื่อเปรียบเทียบผลตอบแทนด้านผลผลิตที่เพิ่มขึ้นทั้งปริมาณ คุณภาพและค่าใช้จ่ายระหว่างการดูแลที่ใช้แบบการปฏิบัติทางการเกษตรที่ดี (GAP) กับการดูแลแบบเกษตรทั่วไป และเพื่อเผยแพร่ผลการวิจัยโดยการอบรมเชิงปฏิบัติการให้แก่เกษตรกรในตำบลสาวชะโงก การวิจัยนี้ใช้สวนที่มีมะม่วงน้ำดอกไม้จำนวน 3 สวน แต่ละสวนใช้มะม่วงน้ำดอกไม้ 12 ต้น ที่ใช้การดูแลแบบ GAP และแบบการดูแลของเกษตรกรทั่วไป  การวัดผลผลิตแปลงทดลองได้ผลมะม่วงจำนวน 1,062 ผล น้ำหนัก 346.60 กิโลกรัม เฉลี่ย 323.70 กรัมต่อผล แปลงควบคุมได้จำนวน 685 ผล คิดเป็นน้ำหนัก 201.24 กิโลกรัม เฉลี่ย 293.80  กรัมต่อผล จำนวนต่างกัน 377 ผล ได้น้ำหนักต่างกัน 145.36 กิโลกรัม เงินที่ขายได้จากแปลงทดลอง 17,290 บาท แปลงควบคุมขายได้ 7,043.40 บาท แต่รายจ่ายของแปลงทดลองมากกว่า 4,362.00 บาท  พบว่า มีรายได้สุทธิแปลงทดลองมากกว่า 5,884.60 บาท ดังนั้น ถ้าเกษตรกรมีมะม่วงน้ำดอกไม้ 5 ไร่ จะมีรายได้สุทธิมากกว่า 78,461.33 บาท เพราะถ้าคิดในด้านเศรษฐศาสตร์ มูลค่าที่จะเพิ่มได้จากการลดต้นทุนในปีต่อไปคือ สามารถลดการใส่ปุ๋ยเคมีลงได้ และมูลค่าถุงคาร์บอนที่สามารถนำกลับมาใช้ได้อีก (80%) จากการอบรมเชิงปฏิบัติการเพื่อเผยแพร่ความรู้ด้านการดูแลมะม่วงน้ำดอกไม้และนำผลการวิจัยนี้สู่เกษตรกรชุมชนสาวชะโงก จำนวน 29 คน พบว่า ผลประเมินมีความคิดเห็นเฉลี่ยอยู่ในระดับดี (4.05±0.60) และผู้เข้าอบรมสามารถนำความรู้ที่ได้ไปประยุกต์ใช้ได้มีระดับมากที่สุด (4.56±0.51) สรุปได้ว่า การดูแลมะม่วงน้ำดอกไม้ด้วยระบบ GAP ให้ผลผลิตและคุณภาพสูงกว่า เพราะเป็นผลจากการดูแลอย่างมีขั้นตอน ใช้ปุ๋ยอย่างมีประสิทธิภาพ ควบคุมกำจัดศัตรูพืชได้ดี มีการห่อผลที่ป้องกันโรคและแมลง ซึ่งต่างจากการดูแลแบบเกษตรทั่วไปที่ดูแลเพียงบางขั้นตอน ใส่ปุ๋ยเคมีหรือปุ๋ยคอกเพียงบางปี ป้องกันโรคและแมลงเพียงบางช่วงเท่านั้น ห่อผลมะม่วงเพียงบางส่วน โดยเหตุผลที่ไม่ต้องการลงทุนมาก และจะได้ผลคุ้มกับการลงทุนหรือไม่ ดังนั้นการวิจัยครั้งนี้แสดงให้เห็นว่า ถ้าเกษตรกรดูแลมะม่วงน้ำดอกไม้ด้วยระบบ GAP จะสามารถเพิ่มผลผลิตทั้งปริมาณและคุณภาพและมีรายได้เพิ่ม