ประสิทธิภาพของแบคทีเรียผลิตเอนไซม์เคราติเนสที่แยกได้จากดิน ของฟาร์มสัตว์ปีกในการย่อยสลายขนไก่

บทคัดย่อ

 ในแต่ละปีประเทศไทยมีขนไก่ที่เหลือจากกระบวนการผลิตไก่เนื้อจำนวนมากและมักจะถูกกำจัดโดยการเผาซึ่งทำให้เกิดมลพิษทางอากาศ อย่างไรก็ตามขนไก่สามารถใช้เป็นแหล่งโปรตีนในอาหารสัตว์ได้โดยใช้จุลินทรีย์ย่อยสลายขนไก่ ในงานวิจัยนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อทดสอบความสามารถของแบคทีเรียในการย่อยสลายขนไก่โดยนำแบคทีเรียที่แยกได้จากดินของฟาร์มสัตว์ปีกในจังหวัดพิษณุโลกที่ทำให้เกิดวงใสบนอาหาร skim milk agar จำนวน 18 ไอโซเลท (PSRU 1–PSRU 18) มาทดสอบประสิทธิภาพในการย่อยสลายขนไก่ในอาหารจำกัดพบว่าแบคทีเรียทั้ง 18 ไอโซเลท สามารถย่อยสลายขนไก่ได้แต่มีประสิทธิภาพต่างกัน อีกทั้งยังได้จัดจำแนกสายพันธุ์ของแบคทีเรียที่สามารถย่อยสลายขนไก่ โดยใช้วิธีการย้อมสีแกรม ลักษณะทางสัณฐานวิทยาและการทดสอบทางชีวเคมี พบว่าสามารถแยกแบคทีเรียได้เป็น Staphylococcus sp. 9 ไอโซเลท Bacillus sp. 7 ไอโซเลท และ Corynebacterium sp. 2 ไอโซเลท โดยแบคทีเรียที่มีประสิทธิภาพในการย่อยสลายขนไก่สูงที่สุด 3 อันดับแรก ได้แก่  ไอโซเลท PSRU 8 PSRU 11 และ PSRU 12 และเมื่อนำแบคทีเรียทั้ง 3 ไอโซเลท มาศึกษาผลของอุณหภูมิที่ 30, 37, 40, 50 และ 60 องศาเซลเซียส และค่าพีเอช 4.5, 6.0, 7.5, 9.0 และ 10.5 ต่อประสิทธิภาพในการย่อยสลายขนไก่ พบว่าแบคทีเรียไอโซเลท PSRU 11 สามารถย่อยสลายขนไก่ได้ดีที่สุดเท่ากับ 73.60 เปอร์เซ็นต์ ที่อุณหภูมิ 37 องศาเซลเซียส และค่าพีเอช 7.5 และจากการจัดจำแนกชนิดของแบคทีเรียทั้ง 3 ไอโซเลท ด้วยเทคนิคทางชีวโมเลกุล พบว่าไอโซเลท PSRU 8  PSRU 11 และ PSRU 12 มีความใกล้เคียงกับ Bacillus cereus  B. subtilis และ B. siamensis ตามลำดับ ผลจากการศึกษานี้เป็นแนวทางสำหรับการลดการกำจัดขนไก่ที่อาจจะส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม และเป็นการเพิ่มมูลค่าให้กับของเหลือทิ้งโดยนำไปใช้ในการผลิตแหล่งโปรตีนในอาหารสัตว์