การศึกษาการดื้อต่อสารต้านจุลชีพของเชื้อซัลโมเนลลาจากเนื้อไก่ ในเขตตลาดสดและร้านค้า อำเภอเมือง จังหวัดเลย

ผู้แต่ง

  • พิทักษ์ น้อยเมล์ ภาควิชาวิทยาศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฏเลย
  • วาสุกรี ปัญญาวงค์ สาขาวิชาชีววิทยา คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏเลย
  • อริศรา สุวรรบล สาขาวิชาชีววิทยา คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏเลย

คำสำคัญ:

ซัลโมเนลลา, เนื้อไก่, สารต้านจุลชีพ

บทคัดย่อ

การปนเปื้อนซัลโมเนลลาในเนื้อไก่เป็นสาเหตุในการเกิดโรคในระบบทางเดินอาหาร นอกจากนี้ยังมีข้อมูลบ่งชี้ว่าเชื้อซัลโมเนลลาดังกล่าวดื้อต่อสารต้านจุลชีพซึ่งก่อให้เกิดปัญหาด้านสุขภาพของผู้บริโภค การวิจัยในครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการดื้อสารต้านจุลชีพของเชื้อซัลโมเนลลาที่แยกได้จากเนื้อไก่ในเขตอำเภอเมือง จังหวัดเลย โดยเก็บตัวอย่างเนื้อไก่ จำนวน
36 ตัวอย่าง นำมาเพาะเชื้อในห้องปฏิบัติการโดยวิธีมาตรฐาน ISO6579: 2002 และทดสอบความไวต่อสารต้านจุลชีพ 5 ชนิด ได้แก่ Amoxycillin Ciprofloxacin Nalidixic acid Norfloxacin และ Gentamicin ด้วยวิธี Disk diffusion test ผลการศึกษา พบว่า ตัวอย่างเนื้อไก่ทั้งหมด 36 ตัวอย่าง
พบเชื้อซัลโมเนลลา 25 ตัวอย่าง คิดป็นร้อยละ 69.44 ซึ่งมีเชื้อซัลโมเนลลาจำนวน 12 ไอโซเลท ดื้อต่อ Amoxycillin 7 ไอโซเลท ดื้อต่อ Ciprofloxacin 5 ไอโซเลท ดื้อต่อ Nalidixic acid 1 ไอโซเลท ดื้อต่อ Norfloxacin และ 6 ไอโซเลท ดื้อต่อ Gentamicin พบรูปแบบการดื้อต่อสารต้านจุลชีพมากกว่า 1 ชนิด คือ 2 3 และ 4 ชนิด จำนวน 6 3 และ 1 ไอโซเลท ตามลำดับ การดื้อยาต้านจุลชีพเกิดจากการใช้สารต้านจุลชีพมากเกินความจำเป็นและใช้ไม่ถูกวิธี ดังนั้นการป้องกันควบคุมปัจจัยที่ก่อให้เกิดการปนเปื้อนเชื้อซัลโมเนลลาและสารตกค้างในเนื้อไก่ จะช่วยให้เกิดประโยชน์และปลอดภัยต่อสุขภาพอนามัยของผู้บริโภค

References

กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์. (2560). เกณฑ์คุณภาพทางจุลชีววิทยาของอาหารและภาชนะสัมผัสอาหารฉบับที่ 3. สืบค้นเมื่อ 25 มีนาคม 2567, จาก http://bqsf.dmsc.moph.go.th/bqsfWeb/index.php/bio

กิติพงศ์ อัศตรกุล. (2564). "เนื้อไก่" แหล่งโปรตีนสมบูรณ์ มากคุณค่าทางอาหาร. สืบค้นเมื่อ 25 มีนาคม 2567, จาก https://mgronline.com/business/deta

ทักษิณา สอนสนิท, บัญญัติ สุขศรีงาม, และอรุณ บ่างตระกูลนนท์. (2531). ระบาดวิทยาของ Salmonella ในแมลงสาบ. วารสารศรีนครินทรวิโรฒวิจัยและพัฒนา, 1(3), 46-53.

เพิ่มศักดิ์ ยีมิน. (2557). การปนเปื้อนของแบคทีเรียก่อโรคบางชนิดใน โรงฆ่าชําแหละเนื้อโคและผลิตภัณฑ์ที่จําหน่ายในเขตพื้นที่อำเภอเมือง จังหวัดสกลนคร (รายงานการศึกษา). สกลนคร: มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร.

วรรษมน จันทร์เบญจกุล, สุวพร อนุกูลเรืองกิตติ์, ธันยวีร์ ภูธนกิจ, และชิษณุ พันธุ์เจริญ. (2562) Drug-Resistant Organisms in Pediatrics: Diagnosis and Treatmen. กรุงเทพ: แอคทีฟพริ้นท์.

ศศิธร นาคทอง. (2560). เลือกซื้อเนื้อไก่อย่างไรให้ปลอดภัย. เกษตรอภิรมย์, 3(16), 32-34.

สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์สาธารณสุข. (2566). สถานการณ์ของเชื้อ Salmonella Enteritidis ระหว่างปี 2562-2564. สืบค้นเมื่อ 9 มีนาคม 2567, จาก http://nih.dmsc.moph.go.th/login/showimgdetil.php?id=1810

สรรเพชญ อังกิติตระกูล, ประสาน ตังควัฒนา, อรุณี พลภักดี, และเดชา สิทธิกล. (2554). ความชุก และการดื้อต่อสารต้านจุลชีพของเชื้อซัลโมเนลลาที่แยกได้จากเนื้อวัวในเขตเทศบาลนครขอนแก่น. KKU Research Journal, 16(2), 105-111.

สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร. (2566). สถานการณ์ "ไก่เนื้อ" และแนวโน้ม ปี 2566 โดยสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร. สืบค้นเมื่อ 9 มีนาคม 2567, จาก https://pasusart.com

สำนักงานสภานโยบายการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมแห่งชาติ (สอวช.). (2565). “เนื้อไก่” อุตสาหกรรมเนื้อสัตว์ที่เติบโตอย่างต่อเนื่อง 15 ปีที่ผ่านมา. สืบค้นเมื่อ 25 มีนาคม 2567, จาก https://www.nxpo.or.th/th/8056

สุมาลี เลี่ยมทอง. (2560). ความชุกของเชื้อ Salmonella ที่แยกจากเนื้อสัตว์ค้าปลีกในอำเภอเมือง จังหวัดนครศรีธรรมราช. วารสารวิชชา มหาวิทยาลัยราชภัฏนครศรีธรรมราช, 36(1), 72-85.

สุวพิชชา ผลพอตน, อาชวัถร ชินวสุสินภัยลี้, วริทธิ์ วิริยประสิทธิ์ชัย, และพิสิษฐ์ เตชะพรอนันต์. (2565). การตรวจสอบยาปฏิชีวนะตกค้างในเนื้อหมูสด และเนื้อไก่สดที่จําหน่ายในตลาดสดในเขต กรุงเทพมหานคร จังหวัดนครปฐม และจังหวัดนครราชสีมา. วารสารวิชาการสาธารณสุขชุมชน, 8(4), 35-44.

อดิศร ดวงอ่อนนาม, คมกริช พิมพ์ภักดี, และปิยวัฒน์ สายพันธ์. (2554). ความชุกและซีโรวาร์ของซัลโมเนลลาในเนื้อโคที่จําหน่ายข้างถนนจากขั้นตอนการตัดแต่งซาก ในโรงฆ่าสัตว์ การขนส่งซาก และร้านจําหน่ายในจังหวัดร้อยเอ็ด. วารสารสัตวแพทยศาสตร์ มข., 21(1), 23-32.

Donado-Godoy, P., Gardner, I., Byrne, B.A., Leon, M., Perez-Gutierrez, E., Ovalle, M.V., Tafur, M.A., & Miller, W. (2012). Prevalence, Risk Factors, and Antimicrobial Resistance Profiles of Salmonella from Commercial Broiler Farms in Two Important Poultry-Producing Regions of Colombia. Journal of Food Protection, 75(5), 874-883.

International Organization for Standardization. (2002). ISO 6579: 2002 Microbiology of Food and Animal Feeding Stuffs Horizontal Method for the Detection of Salmonella spp. Geneva: Switzerland.

Lunara Santos Pavelquesi, S., Carolina Almeida de Oliveira Ferreira, A., Fernandes Silva Rodrigues, L., Maria de Souza Silva, C., Cristina Rodrigues da Silva, I., & Castilho Orsi, D. (2023). Prevalence and Antimicrobial Resistance of Salmonella spp. Isolated from Chilled Chicken Meat Commercialized at Retail in Federal District, Brazil. Journal of Food Protection, 86(9), 1-5.

National Committee for Clinical Laboratory Standards (NCCLS). (2002). Performance Standards for antimicrobial disk and dilution susceptibility tests for Bacterial isolated from animals approved standard M31-A2. (2nd edition). Pennsylvania: National Committee for Clinical Laboratory Standards.

National Institutes of Health. (2016). Performance standards for antimicrobial susceptibility testing. Retrieved June, 7, 2023. from https://www.nih.org.pk/wp-content/uploads/2021/02/CLSI-2020.pdf

Shafini, A.B., Son, R., Mahyudin, N.A., Rukayadi, Y., & Tuan Zainazor, T.C. (2017). Prevalence of Salmonella spp. in chicken and beef from retail outlets in Malaysia. International Food Research Journal, 24(1), 437-449.

Yilan, Y., Yang, Q., Cao, C., Cui, S., Wu, Y., Yang, H., Xiao, Y., & Yang, B. (2020). Prevalence and characteristics of Salmonella isolates recovered from retail raw chickens in Shaanxi Province China. Poultry Science, 99(1), 6031–6044.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2025-04-26

How to Cite

น้อยเมล์ พ. ., ปัญญาวงค์ ว. ., & สุวรรบล อ. . . (2025). การศึกษาการดื้อต่อสารต้านจุลชีพของเชื้อซัลโมเนลลาจากเนื้อไก่ ในเขตตลาดสดและร้านค้า อำเภอเมือง จังหวัดเลย. PSRU Journal of Science and Technology, 10(1), 15–28. สืบค้น จาก https://ph01.tci-thaijo.org/index.php/Scipsru/article/view/256463

ฉบับ

บท

บทความวิจัย