สมบัติดินบางประการและคำแนะนำการใช้ปุ๋ยเคมีในพื้นที่นาข้าวและไร่อ้อยตามค่าวิเคราะห์ดินในอำเภอศีขรภูมิ จังหวัดสุรินทร์

บทคัดย่อ

การใช้ปุ๋ยตามค่าวิเคราะห์ดินเป็นเทคโนโลยีที่ถูกนำมาใช้อย่างกว้างขวาง เนื่องจากช่วยลดต้นทุนการผลิตพืชได้ การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสมบัติดินบางประการ และหาคำแนะแนะการใช้ปุ๋ยตามค่าวิเคราะห์ดินในอำเภอศีขรภูมิ จังหวัดสุรินทร์ โดยเก็บตัวอย่างดินจากพื้นที่นาข้าวและอ้อยจำนวน 53 แปลง วิเคราะห์ปริมาณธาตุอาหารด้วย KU Soil Test Kit วิเคราะห์ค่าความเป็นกรด-ด่าง (pH) ด้วยเครื่อง pH meter วิเคราะห์เนื้อดินด้วยวิธี Hydrometer วิเคราะห์สีดินด้วย Munsell color chart วิเคราะห์ปริมาณอินทรียวัตถุ (OM) ด้วยวิธี Walkley & Black ศึกษาคำแนะนำการใช้ปุ๋ยตามค่าวิเคราะห์ดินนาข้าวและอ้อยด้วยโปรแกรมปุ๋ยรายแปลงของกรมพัฒนาที่ดิน และคู่มือคำแนะนำการใช้ปุ๋ยตามค่าวิเคราะห์ดินของมูลนิธิพลังนิเวศและชุมชน ตามลำดับ ผลการศึกษาพบว่า ดินมีลักษณะร่วนปนทราย สีน้ำตาลแดง มีค่า pH อยู่ในช่วง 5.5–7.1 ปริมาณ OM อยู่ในช่วง 0.12–3.26 % โดยมีปริมาณธาตุอาหารอยู่ในช่วงต่ำมาก–สูงมาก คำแนะนำการใช้ปุ๋ยตามค่าวิเคราะห์ดินสำหรับนาข้าวควรใส่ปุ๋ยครั้งที่ 1 ด้วยสูตร 46-0-0  0-46-0 และ 0-0-60 ที่อัตรา 4.35-8.70 2.17-5.87 และ 6.67 กิโลกรัมต่อไร่ และใส่ปุ๋ยครั้งที่ 2 ใส่เฉพาะ 46-0-0 ที่อัตราเดียวกับครั้งที่ 1 ส่วนคำแนะนำใช้ปุ๋ยตามค่าวิเคราะห์ดินสำหรับอ้อยครั้งที่ 1 ใส่ปุ๋ยสูตร 46-0-0 18-46-0 และ 0-0-60 ที่อัตรา 12-15 13-20 และ 30 กิโลกรัมต่อไร่ และใส่ปุ๋ยครั้งที่ 2 เฉพาะ 46-0-0 ที่อัตรา 20 กิโลกรัมต่อไร่ จากผลการศึกษาแสดงให้เห็นว่าดินมีระดับธาตุอาหารค่อนข้างต่ำ เนื่องจากเกษตรกรใช้ปุ๋ยในสูตรและอัตราที่ไม่เหมาะสม หากเกษตรกรใช้ปุ๋ยตามค่าวิเคราะห์ดินจะทำให้ดินมีปริมาณธาตุอาหารเหมาะสมและคงประสิทธิภาพการใช้ประโยชน์ได้อย่างยั่งยืน