ผลของการใช้ถ่านชีวภาพเป็นส่วนผสมในดินปลูกต่อการเจริญเติบโต และผลผลิตของผักกินใบ 3 ชนิดที่ปลูกในกระบะ
Main Article Content
บทคัดย่อ
ถ่านชีวภาพ เป็นวัสดุที่ผ่านกระบวนการแยกสลายด้วยความร้อนภายใต้สภาวะที่มีออกซิเจนต่ำทำให้มีน้ำหนักเบา เป็นแหล่งธาตุอาหารพืช ผลิตจากวัสดุเหลือทิ้งทางการเกษตร การวิจัยมีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาคุณสมบัติของถ่านชีวภาพ ได้แก่ ถ่านชีวภาพจากการเผากิ่งไม้ เศษไม้ไผ่ เปลือกทุเรียน และถ่านชีวภาพที่ได้จากการผสมถ่านชีวภาพดังกล่าว (mixed biochar : MB) ในอัตรา 50, 30 และ 20 %โดยน้ำหนักตามลำดับ และศึกษาผลของ MB ผสมร่วมกับดินปลูกทางการค้า (commercial potting soil: CP) และมูลวัวหมัก (cow manure: CM) ในอัตราที่แตกต่างกัน ต่อการเจริญเติบโตและผลผลิตผักกินใบ 3 ชนิด ได้แก่ ผักกาดกวางตุ้ง ผักกาดฮ่องเต้ และผักคะน้าในกระบะ วางแผนการทดลองแบบสุ่มสมบูรณ์ในบล็อก 5 กรรมวิธี 48 ซ้ำ ซ้ำละ 1 ต้น ได้แก่ 1) CP 100%, 2) CP 80% + MB 20%, 3) CP 50% + MB 50%, 4) CP 40% + MB 30% + CM 30% และ 5) CP 50 % + CM 50 % เก็บข้อมูลด้านการเจริญเติบโตและผลผลิตของผักที่อายุ 45 วันหลังปลูก วิเคราะห์สมบัติทางเคมีของดินปลูกหลังเก็บเกี่ยว ผลการศึกษา พบว่า ถ่านชีวภาพทุกชนิดเป็นด่าง pH อยู่ในช่วง 8.06 – 9.87 ค่า CEC แปรผันตามค่า pH ถ่านชีวภาพเปลือกทุเรียนมีปริมาณฟอสฟอรัสที่เป็นประโยชน์ โพแทสเซียมที่แลกเปลี่ยนได้ค่ามากที่สุด คือ 2,374 และ 32,627 mg kg-1 ตามลำดับ ผลของดินปลูกจากการผสม MB, CM และ CP พบว่า MB และ CM ส่งเสริมการเจริญเติบโตของผักเมื่อเทียบกับ CP 100% โดยเฉพาะกรรมวิธีที่ 4 CP 40% + MB 30% + CM 30% ทำให้ผักทั้งสามชนิดเจริญเติบโตทางลำต้นและผลผลิตอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ผักกาดกวางตุ้งและฮ่องเต้มีน้ำหนักสดเพิ่มขึ้นประมาณ 2 เท่า ส่งเสริมการสังเคราะห์แสงของผักคะน้าเมื่อพิจารณาจากค่าความเขียวของใบ การใส่ MB ทำให้ค่า pH และ CEC ของดินปลูกเพิ่มขึ้นหลังเก็บเกี่ยวผัก แต่ไม่มีผลต่อค่า EC การใส่ MB ยังส่งเสริมประสิทธิภาพการดูดใช้ธาตุไนโตรเจน การศึกษานี้สนับสนุนความเป็นไปได้ในการใช้ถ่านชีวภาพผสมลงในดินปลูกทางการค้าได้สูงที่สุด 50% โดยไม่ส่งผลต่อการเจริญเติบโตและผลผลิตของผัก
Article Details

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เนื้อหาและข่อมูลในบทความที่ลงตีพิมพ์ในวารสารวิชาการ เทคโนโลยี พลังงาน และสิ่งแวดล้อม บัณฑิตวิทยาลัย วิทยาลัยเทคโนโลยีสยาม ถือเป็นข้อคิดเห็นและความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความโดยตรง ซึ่งกองบรรณาธิการวารสารไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย หรือว่าร่วมรับผิดชอบใด ๆ
บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารวิชาการ เทคโนโลยี พลังงาน และสิ่งแวดล้อม บัณฑิตวิทยาลัย วิทยาลัยเทคโนโลยีสยาม ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารวิชาการ เทคโนโลยี พลังงาน และสิ่งแวดล้อม บัณฑิตวิทยาลัย วิทยาลัยเทคโนโลยีสยาม หากบุคคล หรือหน่วยงานใดต้องการนำทั้งหมด หรือส่วนหนึ่งส่วนใดไปเผยแพร่ต่อ หรือเพื่อกระทำการใด ๆ จะต้องได้รับอนุญาต เป็นลายลักษณ์อักษรจากวารสารวิชาการ เทคโนโลยี พลังงาน และสิ่งแวดล้อม บัณฑิตวิทยาลัย วิทยาลัยเทคโนโลยีสยาม เท่านั้น
References
พินิจภณ ปิตุยะ, ไววุฒิ ภู่ทอง สายฝน สินสมุทรไทย นัยนา พรมอุดม ปัญญารัตน์ สิงห์พยัคฆ์ ภัทรมาศ มากมูล กิติพัทธิ์ โพธิ์ศรี ศุภกร คำงาม และจริงใจ เพชรแก้ว. เอกสารองค์ความรู้ เรื่อง ถ่านชีวภาพ. ศูนย์ศึกษาการพัฒนาห้วยทรายอันเนื่องมาจากพระราชดำริ, จังหวัดเพชรบุรี, หน้า 28.
สายชล สุขญาณกิจ และสิริวรรณ สมิทธิอาภรณ์. ผลของถ่านชีวภาพร่วมกับการจัดการปุ๋ยต่อผลผลิตและความเข้มข้นธาตุอาหารในถั่วฝักยาวไร้ค้าง, วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี, 28(3), 2561, หน้า 443-454.
พชรพล เปียรักษา และสุขุมาภรณ์ แสงงาม. ผลของการประยุกต์ใช้ถ่านชีวภาพต่อการเติบโตและประสิทธิภาพของการสังเคราะห์ด้วยแสงของพริกขี้หนูซูเปอร์ฮอทภายใต้สภาวะดินเปรี้ยว, แก่นเกษตร, 46(1), 2561, หน้า 338-343.
เกศศิรินทร์ แสงมณี ธีระรัตน์ ชิณแสน และณัฐพงษ์ พันธภา. การศึกษาอัตราส่วนของถ่านชีวภาพต่อคุณสมบัติทางเคมีของดินปลูก การเจริญเติบโต และผลผลิตของผักสลัดกรีนคอส. เรื่องเต็มการประชุมวิชาการของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ครั้งที่ 53: สาขาพืช. มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. กรุงเทพมหานคร: 746-752. 2558.
จาวภา มะนาวนอก สันติไมตรี ก้อนคำดี เกษสุดา เดชภิมล วรรณวิภา แก้วประดิษฐ์ พลพินิจ และดรุณี โชติษฐยางกูร. ถ่านชีวภาพ: ผลต่อคุณสมบัติของดินและการเจริญเติบโตของข้าวนาหว่านน้ำตม (การทดสอบในสภาพกระถาง), แก่นเกษตร, 45(2), 2560, หน้า 209-220.
Butnan, S., J.L. Deenik, B. Toomsan, M. J. Antal and P. Vityakon. Biochar characteristics and application rates affecting corn growth and properties of soils contrasting in texture and mineralogy, Geoderma, 237(1), 2015, pp. 105-116.
รุ่งเพชร เกิดประกอบ และนัฐพร นันท์แก้ว. ผลของสารอัลลีโลพาธีจากถ่านเปลือกเมล็ดมะม่วงหิมพานต์ที่มีผลต่อการงอกและการเจริญเติบโตของผักและวัชพืช. วิทยาศาสตรบัณฑิต ปัญหาพิเศษ, มหาวิทยาลัยราชภัฎอุตรดิตถ์, 2561.
Cottenie, A. Soil and Plant Testing as a Basis of Fertilizer Recommendations. FAO Soils Bulletin No. 38/2. Food and Agriculture Organization of the United Nations, Rome, p. 118, 1980.
Black, C.A. Methods of Soil Analysis. Part II: Chemical and Microbiological Properties. American Society of Agronomy, Madison, Wisconsin. p. 1572, 1965.
สายจิต ดาวสุโข อรุณ คงแก้ว และอุราวรรณ อุ่นแก้ว. การพัฒนาถ่านชีวภาพจากเปลือกทุเรียนเพื่อใช้เป็นวัสดุปรับปรุงดิน และเพิ่มธาตุอาหารสำหรับเกษตรกรรม, วารสารผลงานวิชาการกรมวิทยาศาสตร์บริการ, 1(1), 2555, หน้า 133-141.
Sendi, H., M.T.M. Mohamed, M.P. Anwar and H.M. Saud. Spent mushroom waste as a media replacement for peat moss in Kai-Lan (Brassica oleracea var. Alboglabra) production. The Scientific World Journal. 2013, Artick ID 258562, doi : 10.1155/2013/258562.
Prakongkep, N., R.J. Gilkes and W. Wiriyakitnateekul. Agronomic benefits of durian shell biochar. Journal of Metals, Materials and Minerals, 24(1), 2014, pp. 7-11.
Lehmann, J., J. P. da Silva Jr., C. Steiner, T. Nehls, W. Zech and B. Glaser. Nutrient availability and leaching in an archaeological Anthrosol and a Ferralsol of the Central Amazon basin: fertilizer, manure and charcoal amendments, Plant and Soil, 249(1), 2003, pp. 343-357.
Van Zwieten, L., S. Kimber, A. Downie, S. Morris, S. Petty, J. Rust and K.Y. Chan. A glasshouse study on the interaction of low mineral ash biochar with nitrogen in a sandy soil, Australian Journal of Soil Research, 48(7), 2010, pp. 569-576.
เสาวคนธ์ เหมวงษ์. ผลของถ่านชีวภาพจากไม้ไผ่ และแกลบต่อผลผลิต และประสิทธิภาพการดูดใช้ไนโตรเจนของข้าวพันธุ์ชัยนาท 1, วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี, 16(1), 2557, หน้า 69-75.