การตัดสินใจแบบหลายเกณฑ์แบบผสมผสานในการเลือกยานพาหนะ สำหรับรถโดยสารประจำทาง กรณีศึกษา: จังหวัดนครราชสีมา

Main Article Content

วริญทร เจนชัย
มารุต โคตรพันธ์

บทคัดย่อ

           วัตถุประสงค์: 1) เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อการตัดสินใจเลือกใช้รถโดยสารประจำทางสำหรับกลุ่มผู้ประกอบการและผู้โดยสารในจังหวัดนครราชสีมา และ 2) เพื่อประยุกต์ใช้กระบวนการลำดับชั้นเชิงวิเคราะห์ (AHP) และวิธีเรียงลำดับแบบอุดมคติ (TOPSIS) ในการตัดสินใจเลือกรถโดยสารประจำทางที่เหมาะสมในจังหวัดนครราชสีมา


           วิธีการวิจัย: งานวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงผสมผสาน กลุ่มตัวอย่างแบ่งออกเป็น 2 กลุ่ม ได้แก่   1) กลุ่มผู้ประกอบการรถโดยสารประจำทางในเขตเทศบาลนครนครราชสีมา จำนวน 6 ราย จากการสุ่มแบบเจาะจง (Purposive Sampling) และ 2) กลุ่มผู้ใช้บริการ จำนวน 250 คน จากการสุ่มแบบสะดวก (Convenience Sampling) เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วย แบบสอบถามเพื่อคัดเลือกปัจจัย แบบประเมินค่าถ่วงน้ำหนักแบบเปรียบเทียบเชิงคู่และแบบให้คะแนนปัจจัยเชิงคุณภาพ โดยผ่านการตรวจสอบความตรงเชิงเนื้อหา (IOC) และความเชื่อมั่นของแบบสอบถามด้วยค่าสัมประสิทธิ์แอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Alpha) ประยุกต์ใช้วิธีการลำดับชั้นเชิงวิเคราะห์ (AHP) เพื่อหาค่าน้ำหนักความสำคัญของปัจจัยและจัดลำดับความเหมาะสมของทางเลือกในแต่ละกลุ่มตัวอย่างด้วยวิธีเรียงลำดับแบบอุดมคติ (TOPSIS)


          ผลการวิจัย: จากการคำนวณค่าน้ำหนักความสำคัญของปัจจัยด้วยกระบวนการลำดับชั้นเชิงวิเคราะห์พบว่าผู้ใช้บริการให้ความสำคัญกับปัจจัยหลักด้านส่งเสริมการขาย (Promotion) มากที่สุด ในขณะที่ผู้ประกอบการให้ความสำคัญกับปัจจัยด้านผลิตภัณฑ์ (Product) และราคา (Price) เป็นหลัก และเมื่อจัดลำดับทางเลือกด้วยวิธีเรียงลำดับตามอุดมคติ พบว่าทางเลือกที่เหมาะสมที่สุดสำหรับกลุ่มผู้ใช้บริการคือรถไฟฟ้า ในขณะที่ทางเลือกที่เหมาะสมที่สุดสำหรับผู้ประกอบการคือรถไฟฟ้าดัดแปลง

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
เจนชัย ว., & โคตรพันธ์ ม. (2025). การตัดสินใจแบบหลายเกณฑ์แบบผสมผสานในการเลือกยานพาหนะ สำหรับรถโดยสารประจำทาง กรณีศึกษา: จังหวัดนครราชสีมา. วารสารมหาวิทยาลัยวงษ์ชวลิตกุล, 38(1), 105–122. สืบค้น จาก https://ph01.tci-thaijo.org/index.php/vujournal/article/view/261595
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กัญญ์สิริ จันทร์เจริญ. (2554). การกำหนดประชากรและกลุ่มตัวอย่าง. สืบค้นเมื่อวันที่ 10 สิงหาคม 2566, จาก https://www.ict.up.ac.th/surinthips/ResearchMethodology_2554/เอกสารเพิ่มเติม/การกำหนดประชากรและกลุ่มตัวอย่าง.pdf

คณะทำงานศึกษาและจัดทำแผนพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานด้านไฟฟ้าเพื่อรองรับยานยนต์ไฟฟ้าของประเทศไทย. (2559). รายงานแผนพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานด้านไฟฟ้าเพื่อรองรับยานยนต์ไฟฟ้าของประเทศไทย. สืบค้นเมื่อวันที่ 10 สิงหาคม 2566, จาก https://thai-smartgrid.com/wp-content/uploads/2020/05/รายงานแผนโครงสร้างพื้นฐานยานยนต์ไฟฟ้าปี-2559.pdf

จังหวัดนครราชสีมา. (2566). เป้าหมายการพัฒนาจังหวัดนครราชสีมา ระยะ 20 ปี (พ.ศ. 2566 – 2585). สืบค้นเมื่อวันที่ 10 สิงหาคม 2566, จาก https://www2.nakhonratch asima.go.th/files/com_ebook_strategy/2023-06_16cad18ed19277c.pdf

เฉลิมพล ศรีหงษ์. (2565). การประเมินความเชื่อมั่นของแบบสอบถาม: จะทำอย่างไรให้ถูกต้อง. วารสารรามคำแหงฉบับรัฐประ ศาสนศาสตร์, 5(1), 28-47.

ชาญณรงค์ ภุชงค์วาริน และกสิณ รังสิกรรพุม. (2564). การวิเคราะห์ปัจจัยและการจัดเส้นทางสำหรับการเดินรถสาธารณะในจังหวัดอุบลราชธานี. Naresuan University Engineering Journal, 15(1), 6-16.

นิธิเดช คูหาทองสัมฤทธิ์, วาสนา จันทร์ขำ และสุชาติ หัตถ์สุวรรณ. (2564). การจัดลำดับความเสี่ยงของการก่อสร้างอุโมงค์ใต้ดินด้วยเครื่องเจาะอุโมงค์โดยใช้วิธีการตัดสินใจแบบหลายหลักเกณฑ์แบบผสมผสาน. วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี, 23(3), 12-24.

นิธิเดช คูหาทองสัมฤทธิ์ และวาสนา จันทร์ขำ. (2565). การสร้างระบบสนับสนุนการตัดสินใจเลือกเส้นทางการขนส่งสินค้าทางถนนด้วยวิธีการตัดสินใจแบบหลายหลักเกณฑ์แบบคลุมเครือ. Thai Journal of Operations Research: TJOR, 10(2), 1-23.

บุญชม ศรีสะอาด. (2538). วิธีการทางสถิติสำหรับการวิจัย. สุวีริยาสาส์น.

ไพฑูรย์ วชิรวงศ์ภิญโญ. (2558). รูปแบบสมรรถนะวิศวกรฝ่ายผลิตในอุตสาหกรรมยานยนต์และชิ้นส่วน: กรณีศึกษานิคมอุตสาหกรรมอมตะซิตี้ระยอง. วิทยานิพนธ์ดุษฎีบัณฑิต, มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี.

ภูรี สิรสุนทร และเพ็ชรธรินทร์ วงศ์เจริญ. (2563). โครงการศึกษาและประเมินการให้บริการขนส่งทางเศรษฐศาสตร์เพื่อส่งเสริมการใช้ยานยนต์ไฟฟ้า. รายงานการวิจัยฉบับสมบูรณ์. สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.) และการไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย (กฟผ.)

วัฒนา จันทะโคตร และกสิณ รังสิกรรพุม. (2563). การวิเคราะห์จุดรวมพลหนีไฟด้วยวิธีค่าน้ำหนักข้อมูลของเอนโทรปีและเทคนิคเรียงลำดับตามอุดมคติ. วารสารข่ายงานวิศวกรรมอุตสาหกรรมไทย, 6(1), 54-64.

สำนักงานนโยบายและแผนการขนส่งและจราจร. (2560). โครงการศึกษาแผนแม่บทจราจรและแผนแม่บทพัฒนาระบบขนส่งสาธารณะในเขตเมืองนครราชสีมา. รายงานฉบับสมบูรณ์. มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี: นครราชสีมา.

สำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากร ธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม. (2564). แผนที่นําทางการลดกาซเรือนกระจกของประเทศ ปี พ.ศ. 2564-2573. กระทรวงทรัพยากร ธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม. สืบค้นเมื่อวันที่ 10 สิงหาคม 2566, จาก https://climate.onep.go.th/wp-content/uploads/2019/07/NDC-Roadmap-for-Printing.pdf

สุชาติ เซี่ยงฉิน และคณะ. (2560). การศึกษาความเป็นไปได้ของการใช้รถประจำทางไฟฟ้าสำหรับการขนส่งมวลชนระยะไกล. วารสารวิชาการพระจอมเกล้าพระนครเหนือ, 27(4), 855–870.

สุชาติ ประสิทธิ์รัฐสินธุ์. (2552). การวิเคราะห์ข้อมูลในการวิจัยทางสังคมศาสตร์ด้วย SPSS. สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

Erdogan, M., & Kaya, I. (2016). Evaluating of Alternative-Fuel Busses for Public Transportation in Istanbul Using Interval Type-2 Fuzzy AHP and TOPSIS. Journal of Multiple-Valued Logic and Soft Computing, 26(1), 625–642.

Rovinelli, R. J., & Hambleton, R. K. (1977). On the Use of Content Specialists in the Assessment of Criterion - referenced Test Item Validity. Dutch Journal of Educational Research, 2, 49-60.

Saaty, T. L. (1990). How to make a decision: the analytic hierarchy process. European journal of operational research, 48(1), 9-26.