โรคอ้วนในเด็กปฐมวัย : ปัจจัยเสี่ยง ผลกระทบ และการส่งเสริมสุขภาพ

บทคัดย่อ

          เด็กปฐมวัยมีพัฒนาการอย่างรวดเร็ว สุขภาพในเด็กปฐมวัยจึงได้รับความสนใจเนื่องจากส่งผลต่อความเป็นอยู่ที่ดีของเด็กแต่ละคนและมีผลต่อการพัฒนาประเทศและความเจริญทางเศรษฐกิจในอนาคต จากการสำรวจพบว่าโรคอ้วนเป็นหนึ่งในปัญหาสุขภาพที่พบในเด็กปฐมวัย เป็นปัญหาสาธารณสุขที่สำคัญและมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นทั่วโลก  ซึ่งปัจจัยเสี่ยงต่อโรคอ้วนในเด็กปฐมวัยที่สำคัญประกอบด้วย พฤติกรรมการบริโภคอาหาร การขาดกิจกรรมทางกาย พันธุกรรม การตั้งครรภ์และการคลอด และสภาพแวดล้อม ซึ่งผลกระทบของโรคอ้วนในเด็กปฐมวัยมีทั้งต่อสุขภาพร่างกาย จิตใจ สังคม และพัฒนาการ และไม่เพียงแต่ส่งผลกระทบต่อสุขภาพในปัจจุบันเท่านั้น แต่ยังเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง (Non-Communicable Diseases : NCDs) เมื่อเข้าสู่วัยผู้ใหญ่ อาทิเช่น โรคเบาหวาน โรคหัวใจและหลอดเลือด และมะเร็งบางชนิด จึงทำให้โรคนี้รุนแรงพอที่จะกลายเป็นหนึ่งในปัญหาทางด้านสาธารณสุขที่ร้ายแรงในศตวรรษที่ 21

          การส่งเสริมสุขภาพเพื่อป้องกันการเกิดโรคอ้วนในเด็กปฐมวัยที่มีประสิทธิภาพต้องอาศัยความร่วมมือจากทุกภาคส่วน และควรดำเนินการทั้งเชิงรับและเชิงรุก โดยมีการคัดกรองเบื้องต้น การซักประวัติอย่างละเอียดและตรวจสุขภาพเด็กปฐมวัยทุกคน การรณรงค์ให้ความรู้เพื่อปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการบริโภค การส่งเสริมกิจกรรมทางกายให้เด็กได้มีการออกกำลังกายหรือกิจกรรมการเล่นที่เหมาะสมตามช่วงวัย การสร้างสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการมีสุขภาพดีทั้งที่บ้าน ในศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก และในชุมชน  การให้ความรู้และสร้างความตระหนักให้แก่เด็ก พ่อแม่ ผู้ปกครอง และผู้ดูแล  ควรดำเนินการอย่างเป็นระบบและต่อเนื่อง  เพื่อการส่งเสริมสุขภาพอย่างยั่งยืนและป้องกันการเกิดโรคอ้วนในเด็กปฐมวัย