ความสัมพันธ์ระหว่างพฤติกรรมการดูแลตนเองและคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ชุมชนบ้านขนาย จังหวัดนครราชสีมา
คำสำคัญ:
โรคเบาหวานชนิดที่ 2, คุณภาพชีวิต, พฤติกรรมการดูแลตนเองบทคัดย่อ
วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างพฤติกรรมการดูแลตนเองและคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2
วิธีการวิจัย: เป็นวิจัยแบบวิเคราะห์ความสัมพันธ์ โดยใช้กรอบแนวคิดการดูแลตนเองของโอเร็ม กลุ่มตัวอย่างคือผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 จำนวน 95 ราย ถูกคัดเลือกแบบเจาะจง เครื่องมือวิจัย คือ แบบสอบถามส่วนบุคคล แบบสอบถามพฤติกรรมการดูแลตนเอง และแบบวัดคุณภาพชีวิตเฉพาะโรคผู้ป่วยเบาหวาน (D-39) วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนาและสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ของสเปียร์แมน
ผลการวิจัย: พฤติกรรมการดูแลตนเองโดยรวมของกลุ่มตัวอย่างอยู่ในระดับปานกลาง (x̄ = 2.96, S.D. = 0.24) พฤติกรรมด้านความรับผิดชอบต่อสุขภาพและด้านการจัดการความเครียดอยู่ในระดับดี ด้านรับประทานอาหารและการออกกำลังกายอยู่ในระดับปานกลาง (x̄ = 3.39, 3.02, 2.76 และ 2.71 ตามลำดับ) คุณภาพชีวิตโดยรวมของกลุ่มตัวอย่างอยู่ในระดับดี (x̄ = 246.79, S.D. = 24.76) คุณภาพชีวิตมิติความมีเรี่ยวแรงและกระปรี้กระเปร่า การควบคุมเบาหวาน ภาระทางสังคม ความวิตกกังวล และเพศสัมพันธ์ อยู่ในระดับดี (x̄ = 94.73, 74.71, 33.59, 23.25 และ 20.51 ตามลำดับ) และพฤติกรรมการดูแลตนเองมีความสัมพันธ์ทางบวกในระดับปานกลางกับคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 (r = 0.470, p < .001)
ข้อเสนอแนะ: 1) นำผลการวิจัยที่ได้สร้างแนวทางส่งเสริมพฤติกรรมการดูแลตนเองของผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 เพื่อให้มีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น 2) วิจัยครั้งต่อไปควรศึกษาพฤติกรรมการดูแลตนเองในกลุ่มที่คุณภาพชีวิตต่ำเพื่อทราบปัจจัยที่ชัดเจนยิ่งขึ้น
References
กรรณิการ์ สงรักษา และสงวน ลือเกียรติบัณฑิต (2552). การพัฒนาแบบวัดคุณภาพชีวิตสำหรับผู้ป่วยเบาหวาน Diabetes-39 ฉบับภาษาไทย. สงขลานครินทร์เวชสาร, 27(1), 35-49.
กัลป์ยกร ลักษณะเลขา สมสมัย รัตนกรีฑากุล และสุวรรณา จันทร์ประเสริฐ. (2560). ผลของการชี้แนะต่อพฤติกรรมการจัดการตนเองและระดับน้ำตาลในเลือดของผู้เป็นเบาหวานชนิดที่2 ที่ฉีดอินซูลิน. วารสารพยาบาลศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 29(1), 67-80.
กรมควบคุมโรค. (2565). สถิติข้อมูลโรคไม่ติดต่อ. สืบค้นเมื่อ 18 มกราคม 2566 จากเว็บไซต์ http://www.thaincd.com/2016/
mission/documents-detail.php?id=14480 & tid=32&gid=1-020.
4. ธีร์ธวัช บรรลือคุณ และนฤมล พรมมาม. (2565). เรื่องปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ที่มารับบริการที่ศูนย์สุขภาพชุมชน
เมืองอรัญประเทศ จังหวัดสระแก้ว. วารสารการแพทย์โรงพยาบาลศระเกษ สุรินทร์ บุรีรัมย์, 37(1), 53-64.
บุญชม ศรีสะอาด. (2560). การวิจัยเบื้องต้นฉบับปรับปรุงใหม่ (พิมพ์ครั้งที่ 10). กรุงเทพฯ: บริษัท สุวีริยาสาส์น จำกัด.
ปิยะวดี ทองโปร่ง. (2561). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดของ ผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่สองของชุมชนแห่งหนึ่งในจังหวัดอุบลราชธานี. Journal of Ratchathani Innovative Health Sciences, 4(2), 9-22.
พารุณี วงษ์ศรี และ ทีปทัศน์ ชินตาปัญญากุล. (2561). การประยุกต์ใช้ทฤษฎีของโอเร็มกับการดูแลและการให้คำแนะนำผู้ป่วยที่มีภาวะหัวใจล้มเหลว. วารสารพยาบาลตำรวจ, 10(1), 209-219.
เพชรีย์ กุณาละสิริ. (2565). การศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างพฤติกรรมการดูแลตนเองและแรงสนับสนุนทางสังคมกับคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุ. วารสารคณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา, 30(2), 122-133.
ยวิษฐา สุขวาสนะ อรพินท์ สีขาว และทวีศักดิ์ กสิผล. (2564). ความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยส่วนบุคคล ความรอบรู้ด้านสุขภาพ พฤติกรรมการดูแลตนเองกับการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดของผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2. ราชาวดีสารวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนีสุรินทร์, 11(1), 52-65.
ลักษิตา ภานุพันธ์ อุไรวรรณ สายสุด สุพิชฌาย์ ชนะวงศ์ และประเสริฐ ประสมรักษ์. (2564). ความรอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรมการดูแลตนเองของผู้ป่วยโรคเบาหวานที่ควบคุมระดับน้ำตาลได้และผู้ป่วยโรคเบาหวานที่ควบคุมระดับน้ำตาลไม่ได้ ตำบลนาจิก อำเภอเมือง จังหวัดอำนาจเจริญ. วารสารวิทยาศาสตร์สุขภาพและการสาธารณสุขชุมชน, 4(1), 35-47.
วรางคณา คุ้มสุข และ อุมากร ใจยั่งยืน. (2564). เรื่องพฤติกรรมการดูแลตนเองและคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยโรคเรื้อรังในชุมชน จังหวัดสุพรรณบุรี. วารสาร มนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม, 36(2), 123-131.
วรวรรณ คำหล้า ยุวรัตน์ สุขยืน ชลิตา เดือนฉาย และราตรี โพธิ์ระวัช. (2560). พฤติกรรมการดูแลตนเองของผู้ป่วยโรคเบาหวาน ตำบลนครชุม อำเภอเมือง จังหวัดกำแพงเพชร. ใน สถาบันวิจัย มหาวิทยาลัยราชภัฏกำแพงเพชร, การประชุมวิชาการระดับชาติ ครั้งที่ 4. (1098-1105).
สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดนครราชสีมา. (2565). รายงานตามตัวชี้วัด NCD Clinic Plus ปี 2565. สืบค้นเมื่อ 18 มกราคม 2566 จากเว็บไซต์ https://nma.Hdc.moph.go.th/ hdc/main/index_pk. php.
สุวรรณี สร้อยสงค์ อังคณา เรือนก้อน จินดาวรรณ เงารัศมี สายชล จันทร์วิจิตร ภัณฑิรชา เฟื่องทอง และคุณญา แก้วทันคำ. (2562). พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2. วารสารโรคและภัยสุขภาพ สำนักป้องกันควบคุมโรคที่ 3 จังหวัดนครสวรรค์, 13(2), 37-49.
อาทิตา เย็นท่าเรือ และรุ้งระวี นาวีเจริญ. (2565). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับคุณภาพชีวิตด้านสุขภาพของผู้ป่วยเบาหวานที่มีแผลที่เท้า โรงพยาบาลระดับตติยภูมิ กรุงเทพมหานคร.วารสารวิทยาลัยการพยาบาลพระปกเกล้า, 33(1), 80-92.
อุมากร ใจยั่งยืน สุภาภรณ์ วรอรุณ และสาวิตรี ศิริผลวุฒิชัย. (2564). ผลของโปรแกรมการส่งเสริมสุขภาพต่อพฤติกรรมการดูแลตนเองของผู้ป่วยโรคเบาหวาน. วารสารพยาบาลสาธารณสุข, 35(2), 94-108.
Babazadeh, T., Dianatinasab, M., Daemi, A., Nikbakht, H. A., Moradi, F., & Ghaffari-Fam, S. (2017). Association of Self-Care Behaviors and Quality of Life among Patients with Type 2 Diabetes Mellitus: Chaldoran County,Iran. Diabetes & metabolism journal, 41(6), 449–456. https://doi.org/10.4093/dmj.2017.41.6.449
Faul, Franz. (2014). G*power version 3.1.9 program. Germany.
Kadar, k. Mulyana, A., & Indargiari. (2022). Correlation between Self-Care Activities and Quality of Life in Diabetes Mellitus Patients during Pandemic COVID-19. (2022). The International Conference on Public Health Proceeding, 7(01), 125. https://doi.org/10.26911/AB.ICPH.09.2022.125
Mamahit, C. G., Inaoka, K., Wariki, W. M. V., & Ota, 21. E. (2023). A Cross-sectional Study of Factors Affecting Quality of Life of People with Type 2 Diabetes. Pacific Rim International Journal of Nursing Research, 28(1), 150–163. https://doi.org/10.60099/prijnr.2024.263621
Orem, D. E. (1995). Nursing: concepts of practice (5 th ed.). St.Louis: Mosby Year Book.
Orem, D. E. (2001). Nursing: concepts of practice (6 th ed.). St.Louis: Mosby Year Book.
Suthamchai, B., Ketpitchayawattana, J., & Kaewwichian, N. (2015). Pattern synthesis integrated elderly health care services. Journal of Public Health, 24(6), 1017-1029.
Xing, X. Y., Wang, X. Y., Fang, X., Xu, J. Q., Chen, Y. J., Xu, W., Wang, H. D., Liu, Z. R., & Tao, S. S. (2022). Glycemic control and its influencing factors in type 2 diabetes patients in Anhui, China. Frontiers in public health, 10, 980966. https://doi.org/ 10.3389/fpubh.2022.980966
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
License
Copyright (c) 2024 วารสารมหาวิทยาลัยวงษ์ชวลิตกุล
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
