ความสัมพันธ์ระหว่างความรู้กับพฤติกรรมการจัดการขยะมูลฝอยในครัวเรือนของประชาชนชุมชนบ้านคลองไผ่

ผู้แต่ง

  • จิราภรณ์ ประธรรมโย คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยวงษ์ชวลิตกุล
  • วลัญช์ชยา เขตบำรุง คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยวงษ์ชวลิตกุล
  • เอกสิทธิ์ อักษร สำนักงานสิ่งแวดล้อมและควบคุมมลพิษที่ 11 (นครราชสีมา)
  • ชมพูนุท หวังแลกลาง คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยวงษ์ชวลิตกุล

คำสำคัญ:

ขยะมูลฝอยในครัวเรือน, ความรู้, พฤติกรรมการจัดการขยะมูลฝอย

บทคัดย่อ

               วัตถุประสงค์: การศึกษาวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาระดับความรู้ พฤติกรรมการจัดการขยะมูลฝอย และความสัมพันธ์ระหว่างความรู้กับพฤติกรรมการจัดการขยะมูลฝอยของประชาชนบ้านคลองไผ่ ตำบลคลองไผ่ อำเภอสีคิ้ว จังหวัดนครราชสีมา

               วิธีการวิจัย: เป็นการวิจัยเชิงพรรณนาแบบภาคตัดขวาง เก็บรวบรวมข้อมูลจากกลุ่มตัวอย่าง จำนวน 259 คน แบบสอบถามประกอบด้วยคุณลักษณะส่วนบุคคล ความรู้การจัดการขยะมูลฝอย และพฤติกรรมการจัดการขยะมูลฝอย 4 ด้าน วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา และสถิติแบบสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ของเพียร์สัน

               ผลการวิจัย: พบว่ากลุ่มตัวอย่างมีความรู้ระดับต่ำ (𝑥̅= 5.23 , S.D. = 0.80) พฤติกรรมการจัดการขยะมูลฝอยในครัวเรือนเฉลี่ยอยู่ในระดับปานกลาง (𝑥̅= 1.37 , S.D. = 0.37) ผลการวิเคราะห์ความสัมพันธ์ภาพรวม พบว่า ความรู้มีความสัมพันธ์เชิงบวกกับพฤติกรรมการจัดการขยะมูลฝอย อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 (r= 0.16, 95% CI 0.047 to 0.279) เมื่อพิจารณาความสัมพันธ์ระหว่างความรู้กับพฤติกรรมการจัดการขยะมูลฝอยเป็นรายด้าน พบว่า ความรู้มีความสัมพันธ์เชิงบวกอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติกับพฤติกรรมการจัดการขยะมูลฝอยด้าน 1) การเก็บรวบรวม/ใช้ประโยชน์ 2) การนำกลับมาใช้ประโยชน์ และ 3) การกำจัดขยะมูลฝอย ที่ระดับ 0.05 (r= 0.21, 95% CI 0.080 to 0.038, r= 0.15, 95% CI 0.033 to 0.276, r= 0.19, 95% CI 0.070 to 0.318) ตามลำดับ ส่วนพฤติกรรมการจัดการขยะมูลฝอยด้านการลดขยะมูลฝอย พบว่าไม่มีความสัมพันธ์กับความรู้ ดังนั้น ควรสร้างองค์ความรู้ให้กับประชาชน หน่วยงานท้องถิ่นควรจัดกิจกรรมด้านการลดขยะมูลฝอยในครัวเรือนให้กับประชาชน เพื่อนำไปสู่การจัดการขยะมูลฝอยในชุมชนอย่างมีประสิทธิภาพ

References

กรมควบคุมมลพิษ. (2565). รายงานสถานการณ์สถานที่กำจัดขยะมูลฝอยของประเทศไทย ปี พ.ศ. 2565. กรุงเทพฯ : กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม.

กานดิศ ศิริสานต์. (2560). การพัฒนากลไกทางกฎหมายในการบริหารจัดการขยะชุมชนองค์การบริหารส่วนตำบลทุ่งนางาม อำเภอลานสัก จังหวัดอุทัยธานี. รายงานผลการวิจัย : มหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม.

กานดา ปุ่มสิน ทอแสง พิมพ์เบ้าธรรม และนลพรรณ เจนจำรัสฤทธิ, (2564). การศึกษาพฤติกรรมของประชาชนในการจัดการมูลฝอยขององค์การบริหารส่วนตำบลแก้งไก่ อำเภอสังคม จังหวัดหนองคาย. วารสารวิทยาศาสตร์ วิศวกรรมศาสตร์และเทคโนโลยี, 1(2), 10-22

เกียรติศักดิ์ ดวงจันทร์. (2561). ความตระหนักทางจริยศาสตร์สิ่งแวดล้อมต่อการจัดการขยะและสิ่งปฏิกูล. วารสารศิลปศาสตร์, 10(2), 438-79

ฐิตินันท์ เทียบศร. (2564). พฤติกรรมการจัดการขยะมูลฝอยของประชาชนในเขตเทศบาลตำบลสำนักท้อน อำเภอบ้านฉาง จังหวัดระยอง. รายงานการค้นคว้าอิสระ :

วิทยาศาสตรมหาบัณฑติ (การจัดการสิ่งแวดล้อม) คณะบริหารการพัฒนาสิ่งแวดล้อม สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์

เที่ยงธรรม อินแก้ว. (2563). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการกำจัดขยะมูลฝอยของประชาชน อำเภอบางกล่ำ จังหวัดสงขลา. วารสารวิทยาศาสตร์

สุขภาพ มหาวิทยาลัยทักษิณ, 2(2), 23-34

ไพบูลย์ แจ่มพงษ์. (2555). การใช้ประโยชน์และการจัดการขยะมูลฝอยของครัวเรือนประชาชน ตำบลสวนหลวง อำเภออัมพวา จังหวัดสมุทรสงคราม. รายงานการวิจัย : มหาวิทยาลัยราชภัฎสวนสุนันทา.

วันวิสาข์ คงพิรุณ, สรญัญา ถี่ป้อม และวิโรจน์ จันทร. (2560). ปัจจัยที่มีผลต่อพฤติกรรมการจัดการขยะ ในหมู่บ้านโป่งปะ ตำบลแก่งโสภา อําเภอวังทอง จังหวัดพิษณุโลก. วารสารวิชาการสาธารณสุข, 26(2), 310- 321

วัฒนณรงค์ มากพันธ์, ปิยวรรณ เนื่องมัจฉา, พิมพร มากพันธ์ และเสาวลักษณ์ รุ่งตะวันเรืองศรี. ความรู้ ความเข้าใจ และพฤติกรรมการจัดการขยะของประชาชน

ในเขตเทศบาลนครตรัง จังหวัดตรัง. วารสาร มหาวิทยาลัยทักษิณ, 21(1),

-87

สมัชญา หนูทอง. (2556). ความรู้ และพฤติกรรมการจัดการขยะมูลฝอยของผู้นำท้องถิ่น: กรณีศึกษาองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในเขตอำเภอสอยดาว จังหวัด

จันทบุรี. วิทยานิพนธ์ : มหาวิทยาลัยบูรพา

สำนักงานสิ่งแวดล้อมและควบคุมมลพิษที่ 11. (2562). รายงานสถานการณ์ขยะมูลฝอย จังหวัดนครราชสีมา

สำนักวิชาการ สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร. (2562). การจัดการขยะมูลฝอยในประเทศไทย. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์สำนักสำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร

อัจฉรีชัยชนะ, เบญจมาศ สุขเจริญ, และอังคณา จันทร์เกตุ. (2559). ความรู้และพฤติกรรมการจัดการขยะมูลฝอยตามหลัก 5Rs ของนักศึกษาคณะสาธารณสุขศาสตร์และสิ่งแวดล้อม มหาวิทยาลัยหัวเฉียวเฉลิมพระเกียรติ. มหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบูรณ์. การประชุมสัมมนาวิชาการและนำเสนอ ผลงานวิจัยระดับชาติเครือข่าย.

(684-695). บัณฑิตศึกษามหาวิทยาลัยราชภัฏ ภาคเหนือ

Aman Kumar, Ekta Singh, Rahul Mishra, Shang Lien Lo and Sunil Kumar. (2023). Global trends in municipal solid waste treatment technologies through the lens of sustainable energy development opportunity. Energy, 275: 127471

Best, John W. and James, V. Kahn. (1989). Research on Education. (6 th ed.). New Delhi : Prentice – Hall of India

Eshwari K, Ranjitha S Shetty, Akhila D, Beulah Sarah James, Akhilesh Kumar Pandey. (2019). Knowledge, Attitude and Practices Towards

Household Solid Waste Management among Semi-Urban Residents- A Community based Cross Sectional Study from Southern Part of Coastal

Karnataka, India. Indian Journal of Public Health Research & Development, 10(9), 385-389

Yamane, Taro (1973). Statistics: an introductory analysis. New York: New York: Harper & Row.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2023-12-20

How to Cite

ประธรรมโย จ., เขตบำรุง ว., อักษร เ., & หวังแลกลาง ช. (2023). ความสัมพันธ์ระหว่างความรู้กับพฤติกรรมการจัดการขยะมูลฝอยในครัวเรือนของประชาชนชุมชนบ้านคลองไผ่. วารสารมหาวิทยาลัยวงษ์ชวลิตกุล, 36(2), 74–88. สืบค้น จาก https://ph01.tci-thaijo.org/index.php/vujournal/article/view/255166

ฉบับ

บท

บทความวิจัย