สภาวการณ์ระบาดของตัวอ่อนพยาธิใบไม้ในโฮสต์กึ่งกลาง จากอำเภอศรีสงคราม จังหวัดนครพนม พ.ศ. 2561

ผู้แต่ง

  • อนวัทย์ ผาลี Nakhon Phanom University http://orcid.org/0000-0002-4216-5941
  • อดิเทพชัยย์การณ์ ภาชนะวรรณ
  • วิจิตรตา อรรถสาร
  • สราวุธ คำพุช
  • วราภรณ์ ผาลี

DOI:

https://doi.org/10.14456/lsej.2021.3

คำสำคัญ:

พยาธิใบไม้, โฮสต์กึ่งกลาง, ปลาเกล็ดขาว, หอยฝาเดียว, จังหวัดนครพนม

บทคัดย่อ

สภาวการณ์ระบาดของตัวอ่อนพยาธิใบไม้ในโฮสต์กึ่งกลาง ได้แก่ หอย และปลาเกล็ดขาว จากอำเภอศรีสงคราม จังหวัดนครพนม จากการศึกษาพบหอยฝาเดียว จำนวน 4 ชนิด คือ Filopaludina dorialis, Filopaludina matensi, Thiara sp. และ Bithynia siamensis มีความชุกการติดเชื้อตัวอ่อนพยาธิใบไม้รวม เท่ากับ 1.45% โดยพบการติดเชื้อเฉพาะในหอย B. siamensis  จำนวน 2 ระยะ ได้แก่ ระยะเซอร์คาเรีย คือ distome cercaria และ เรเดีย มีความชุกการติดเชื้อ เท่ากับ 7.32% และ 4.88% ตามลำดับ สำหรับการตรวจสอบการติดเชื้อพยาธิในปลาเกล็ดขาว ได้แก่ ตะเพียนทราย สร้อยนกเขา สร้อยขาว คุยราม กระสูบจุด ไส้ตันตาขาว สร้อยเกล็ดถี่ ตะเพียนขาว ซิวควาย พบเมตาเซอร์คาเรียของพยาธิใบไม้ 3 ชนิด คือ Haplorchoides sp., O.viverrini และไม่สามารถระบุชนิดได้ 1 ชนิด พบการ
ติดเชื้อรวม 2.39% โดยเมตาเซอร์คาเรียของพยาธิใบไม้ตับ O. viverrini สูงที่สุดในปลาไส้ตันตาขาว มีค่าเท่ากับ 26.67% จากการศึกษาครั้งนี้พบเมตาเซอร์คาเรียของพยาธิใบไม้ตับ O. viverrini ซึ่งเป็นพยาธิที่สำคัญทางการแพทย์ มีอัตราการติดพยาธิที่สูง ทำให้การบริโภคปลาชนิดนี้มีความเสี่ยงที่สูงในติดพยาธิที่สูงตามไปด้วย

ประวัติผู้แต่ง

อนวัทย์ ผาลี, Nakhon Phanom University

Fisheries program, Faculty of Agriculture and Tecnology, Nakhon Phanom University

เอกสารอ้างอิง

Amphan P. Prevalence of Opisthorchis viverrini infection in intermediate hosts in Hua Na Dam Area, Sisaket Province: 2014. Disease Control Journal 2015;41(3):227-240.

Arunsan P, Donthaisong C, Suwannatrai K. Localization of the cystogenous glands of Opisthorchis viverrini cercariae. Southeast Asian Journal of Tropical Medicine and Public Health 2014; 45(2):276-289.

Chontananarth T, Wongsawad C. Epidemiology of cercarial stage of trematodes in freshwater snails from Chiang Mai province, Thailand. Asian Pacific Journal of Tropical Biomedicine 2013; 3(3):237-243.

Jamjane O, Thaewnongiew K, Singthong S. et al. The prevalent of Helminthiasis and Opisthorchis viverrini infectious in risk area in Regional Health 7. Disease Control Journal 2016; 42:36-43.

Kaewpitoon N, Kaewpitoon S. Liver Fluke in Thailand. Journal of Ubon Ratchathani University 2010;12:49-63.

Kaewpitoon N, Kaewpitoon SJ, Ueng-Arporn N. et al. Carcinogenic Human Liver Fluke: Current Status of Opisthorchis viverrini Metacercariae in Nakhon Ratchasima, Thailand. Asian Pacific Organization for Cancer Prevention 2012;13:1235-1240.

Nithiuthai S, Suwansaksri J, Wiwanitkit V. A survey of metacercariae in cyprinoid fish in Nakhon Ratchasima, northeast Thailand. The Southeast Asian Journal of Tropical Medicine and Public Health, 2002; 33(3):103-105.

Pinlaor S, Onsurathum S, Boonmars T. Distribution and abundance of Opisthorchis viverrini metacercariae in cyprinid fish in Northeastern Thailand. Korean Journal of Parasitology 2013;51(6):703-710.

Sanabria R, Titi A, Mekroud A. et al. Paramphistomum daubneyi: characteristics of infection in three lymnaeid species. Parasite 2012;19(4):445–449.

Sirithanawutichai T, Thongkajai P, Wongsawad C. Factors Associated with Opisthorchiasis in Nong Pling Subdistrict, Mahasarakahm province, Thailand. Journal of Health Science 2016;25:60-68.

Suntaravitun P. Trematode Metacercariae in Freshwater Fishes of Thailand. Burapha Science Journal, 2014;19(2):237-249.

Tesana S, Kaewkes S, Srisawangwonk T. The distribution and density of Opisthorchis viverrini metacercariae in cyprinoid fish in Khon Kaen Province. Journal of Parasitology and Tropical Medicine Association of Thailand 1985;8:36-39.

Tesana S. Diversity of mollusks in the Lam Ta Khong reservoir, Nakhon Ratchasima, Thailand. The Southeast Asian Journal of Tropical Medicine and Public Health 2002;33:733-738.

Thaewnongiew K, Sithithaworn P, Tangsawad S. Incidence and Re-infection Rates of Opisthorchis viverrini in Upper Northeastern Communities of Thailand. Journal of Health Science 2016;25(3), 370-379.

Wongsawad C, Rojanapaibul A, Mhad-arehin N. Metacercariae from fresh water fish of Mae sa stream, Chiang Mai, Thailand. Southeast Asian Journal of Tropical Medicine and Public Health 2000;31:54-57.

Yospanya A, Sailugkum S, Junmaha B. (2015). Prevalence and risk factors of Opisthorchis viverrini infection in Loei Province, 2013. ODPC6, 20, 89-97.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2021-09-02

รูปแบบการอ้างอิง

ผาลี อ., ภาชนะวรรณ อ., อรรถสาร ว., คำพุช ส., & ผาลี ว. . (2021). สภาวการณ์ระบาดของตัวอ่อนพยาธิใบไม้ในโฮสต์กึ่งกลาง จากอำเภอศรีสงคราม จังหวัดนครพนม พ.ศ. 2561. Life Sciences and Environment Journal, 22(2), 158–165. https://doi.org/10.14456/lsej.2021.3

ฉบับ

ประเภทบทความ

Research Articles