การผลิตแบคทีเรียลเซลลูโลสจากข้าวหมากปลายข้าวเหนียวดำ
Main Article Content
บทคัดย่อ
งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อใช้ข้าวหมากปลายข้าวเหนียวดำมาประยุกต์เป็นสารตั้งต้นสำหรับผลิตวุ้นสวรรค์ด้วยเชื้อ Acetobacter xylinum ทำการศึกษาสภาวะที่เหมาะสมในการหมักคือ อัตราส่วนในการเตรียมสารละลายข้าวหมากปริมาณของแข็งที่ละลายได้ทั้งหมด ค่าความเป็นกรด-ด่าง ปริมาณแอมโมเนียมซัลเฟต และความเข้มข้นของหัวเชื้อเริ่มต้น เพื่อให้สามารถผลิตวุ้นสวรรค์ได้อย่างมีประสิทธิภาพ ผลวิจัยพบว่าสภาวะที่เหมาะสมต่อการหมักด้วย A. xylinum ในสารละลายข้าวหมาก คือ สารละลายข้าวหมากที่เตรียมจากข้าวหมาก:น้ำกลั่น (1:2) ปริมาณของแข็งที่ละลายได้ทั้งหมดเท่ากับ 10ºBrix ค่า pH เท่ากับ 4.0 ปริมาณแอมโมเนียมซัลเฟตร้อยละ 0.3 (มวลต่อปริมาตร) และความเข้มข้นของหัวเชื้อเริ่มต้นร้อยละ 5 (ปริมาตรต่อปริมาตร) สามารถผลิตวุ้นได้ปริมาณสูงสุดเมื่อเปรียบเทียบกับสภาวะการหมักอื่นๆ ซึ่งมีน้ำหนักและความหนาเท่ากับ 90.15±1.17 กรัม และ 14.87±2.26 มิลลิเมตร ตามลำดับ การประเมินคุณสมบัติเนื้อสัมผัสแสดงให้เห็นว่าวุ้นสวรรค์จากสารละลายข้าวหมากการมีค่าทนต่อการเคี้ยวน้อยกว่าวุ้นสวรรค์จากน้ำมะพร้าว ส่วนคุณภาพด้านสีของผลิตภัณฑ์วุ้นสวรรค์ไม่มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p>0.05) และประเมินคุณสมบัติด้านประสาทสัมผัสของวุ้นสวรรค์จากสารละลายข้าวหมากและวุ้นสวรรค์จากน้ำมะพร้าว โดยผู้ทดสอบชิม 30 คน พบว่ามีค่าความชอบด้านลักษณะปรากฏ สี กลิ่น รสชาติ เนื้อสัมผัส และความชอบโดยรวมไม่แตกต่างกัน ผลการวิจัยแสดงให้เห็นว่าข้าวหมากปลายข้าวเหนียวดำสามารถใช้เป็นวัตถุดิบตั้งต้นที่มีประสิทธิภาพสำหรับการผลิตวุ้นสวรรค์และเป็นแนวทางหนึ่งที่น่าสนใจในการสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับวัตถุดิบในท้องถิ่น
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ลงตีพิมพ์เป็นข้อคิดเห็นของผู้เขียนเท่านั้น
ผู้เขียนจะต้องเป็นผู้รับผิดชอบต่อผลทางกฎหมายใดๆ ที่อาจเกิดขึ้นจากบทความนั้น
References
N. Mongkontanawat and W. Lertnimitmongkol, “Product development of sweet fermented rice (Khao-Mak) from germinated native black glutinous rice,” Journal of Agricultural Technology, vol. 11, no. 2, pp. 501–515, 2015.
J. Samappito, J. Kubola, P. Supakot, K. Sitthitrai, A. Naranram, and S. Somgaw, “Study on production of sweet fermented rice (Khao-Mak) from black glutinous rice using look pang varieties in Buri Ram,” Rajabhat Agriculture Journal, vol. 18, no. 1, pp. 47–55, 2019 (in Thai).
N. M. Esa, T. B. Ling, and L. S. Peng, “By-products of rice processing: An overview of health benefits and applications,” Rice Research, vol. 1, pp. 1–11, 2013.
A. R. Bodie, A. C. Micciche, G. G. Atungulu, M. J. Rothrock Jr, and S. C. Ricke, “Current trends of rice milling byproducts for agricultural applications and alternative food production systems,” Frontiers in Sustainable Food Systems, vol. 3, no. 47, pp. 1–13, 2019.
A. Manosroi, W. Ruksiriwanich, B. Kietthanakorn, W. Manosroi, and J. Manosroi, “Relationship between biological activities and bioactive compounds in the fermented rice sap,” Food Research International, vol. 44, pp. 2757–2765, 2011.
A. Chanchaichaovivat and A. Utiansut, “Inhibitory Efficacies of lactic acid bacteria isolated from LoogPang KaoMark against enteropathogenic bacteria,” Journal of Research Unit on Science, Technology and Environment for Learning, vol. 4, no. 20, pp. 125–131, 2013 (in Thai).
R. Sharma, P. Garg, P. Kumar, S. K. Bhatia, and S. Kulshrestha, “Microbial fermentation and its role in quality improvement of fermented foods,” Fermentation, vol. 6, pp. 1–20, 2020.
V. Photphisutthiphong and S.Vatanyoopaisarn, “The production of bacterial cellulose from organic low-grade rice,” Current Research in Nutrition and Food Science, vol. 8, no. 1, pp. 206-216, 2020.
A. Jaturapiree. E. Chaichana, T. Saowapark, B. Chuenpraphai, and P. Jaturapiree, “Production and characterization of bacterial cellulose produced by Acetrobacter xylinum TISTR 975 from pineapple peel juice,” RMUTP Research Journal, vol. 13, no. 1, pp. 180–192, 2019 (in Thai).
S. M. Keshk, “Bacterial cellulose production and its industrial applications,” Journal of Bioprocessing & Biotechniques, vol. 4, no. 2, pp. 1–10, 2014.
C. Moukamnerd, K. Ounmuang, N. Konboa, and C. Insomphun, “Bacterial cellulose production by Komagataeibacter nataicola TISTR 2661 by agro-waste as a carbon source,” Chiang Mai Journal of Science, vol. 47, no. 1, pp. 16–27, 2020 (in Thai).
C. Promwongpo, W. Yokhanit, and J. Khemacheewakul, “A study of the optimal fermentation conditions for Nata de Coco production by Acetobacter xylinum TISTR 975 from mango juice,” KMUTT Research and Development Journal, vol. 40, no. 2, pp. 271– 282, 2017 (in Thai).
K. Phromthep, S. Katakul, J. Tokamolthom, P. Na Thaisong, and N. Thaweeseang, “Production of bacterial cellulose from mangosteen pericarp juice,” RMUTSV Research Journal, vol. 9, no. 2, pp. 169-177, 2017 (in Thai).
M. Dubois, K. Gilles, J. Hamilton, P. Rebers, and F. Smith, “Colorimetric method for determination of sugars and related substances,” Analytical Chemistry, vol. 28, no. 3, pp. 350–356, 1956.
Official methods of analysis, AOAC USA, Methods 960.52, 2000.
M. Dejsungkranont, “A study on the optimum condition for bacterial cellulose production from red dragon fruit (Hylocereus polyrhizus (Weber) Britton & Rose) using response surface methodology,” Khon Kaen Agriculture Journal, vol. 46, no. 2, pp. 213-226, 2018.
K. Phattayakorn, A. Prommakool, and W. Saveboworn, “Characterization of bacterial cellulose (nata de coco) from pitaya,” Khon Kaen Agriculture Journal, vol. 43, no. 1, pp. 917–921, 2015 (in Thai).
S. Tantratian, P. Tammarate, W. Krusong, P. Bhattarakosol, and A. Phunsri, “Effect of dissolved oxygen on cellulose production by Acetobacter sp.,” Journal of Scientific Research, Chulalongkorn University, vol. 30, no. 2, pp. 179-186, 2005.
P. Munoz−Robredo, P. Robledo, D. Manriquez, R. Molina, and B. G. Defilippi, “Characterization of sugars and organic acids in commercial varieties of table grapes,” Chilean Journal of Agricultural Research, vol. 71, no. 3, pp. 452−458, 2011.
J. Khemacheewakul, “Factors affecting production of cellulose by Acetobacter sp. and fermentation technology,” RMUTSB Academic Journal, vol. 5, no. 1, pp. 91–103, 2017 (in Thai).
N. D. Hameed, M. H. Al-Jailawi, and H. M. Jasim, “Enhancement and optimization of cellulose production by Gluconacetobacter xylinus N2,” Scientifc Journal of King Faisal University (Basic and Applied Sciences), vol. 13, no. 2, pp. 77–89, 2012.
P. R. Chawla, B. B. Ishwar, S. A. Survase, and R. S. Singhal, “Microbial cellulose: Fermentative production and applications,” Food Technology and Biotechnology, vol. 47, no. 2, pp. 107–124, 2009.
A. Jagannath, A. Kalaiselvan, S. S. Manjunatha, P. S. Raju, and A. S. Bawa, “The Effect of pH, sucrose and ammonium sulphate concentrations on the production of bacterial cellulose (Nata De Coco) by Acetobacter xylinum,” World Journal of Microbiology and Biotechnology, vol. 24, pp. 2593–2599, 2008.
P. Lestari, N. Elfrida, A. Suryani, and Y. Suryadi, “Study on the production of bacterial cellulose from Acetobacter xylinum using agro-waste,” Jordan Journal of Biological Sciences, vol. 7, no. 1, pp. 75–80, 2014.
D. Raghunathan, “Production of microbial cellulose from the new bacterial strain isolated from temple wash waters,” International Journal of Current Microbiology and Applied Sciences, vol. 2, no. 12, pp. 275- 290, 2013.
P. S. Panesar, Y. V. Chavan, M. B. Bera, O. Chand, and H. Kumar, “Evaluation of Acetobacter strain for the production of microbial cellulose,” Asian Journal of Chemistry, vol. 21, no. 10, pp. 99–102, 2009.
K. A. Zahan, N. Pae, and I. I. Muhamad, “Process parameters for fermentation in a rotary disc reactor for optimum microbial cellulose production using response surface methodology,” Bio Resources, vol. 9, no. 2, pp. 1858–1872, 2014.
F. Sheu, C. L. Wang, and Y. T. Shyu, “Fermentation of monascus purpureus on bacterial cellulose-nata and the color stability of monascus-nata complex,” Journal of Food Science, vol. 65, no. 2, pp. 342–345, 2000.
K. Sanoppa, T. Poonyavanit, and P. Pisuttipong, “Substitution of sodium nitrite in sausages by pigment powders from Monascus purpures fermented with nata de coco,” The Journal of KMUTNB, vol. 31, no. 2, pp. 288– 299, 2021 (in Thai).