การวิเคราะห์พื้นที่เสี่ยงต่อการลักลอบตัดไม้ชิงชันและไม้ประดู่ในพื้นที่อุทยานแห่งชาติ ถ้ำผาไท จังหวัดลำปาง

ผู้แต่ง

  • จิรภัทร กันธิยาใจ สถานีควบคุมไฟป่าพระบาท-ม่อนพระยาแช่ สำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 13 สาขาลำปาง อำเภอเมืองลำปาง จังหวัดลำปาง 52000
  • นิติ เอี่ยมชื่น คณะเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร มหาวิทยาลัยพะเยา จังหวัดพะเยา 56000

คำสำคัญ:

ลักลอบตัดไม้, ไม้ชิงชัน, ไม้ประดู่, อุทยานแห่งชาติถ้ำผาไท

บทคัดย่อ

การวิเคราะห์พื้นที่เสี่ยงต่อการลักลอบตัดไม้ชิงชันและไม้ประดู่ในพื้นที่อุทยานแห่งชาติถ้ำผาไท  ได้ประยุกต์ใช้ข้อมูลทางภูมิสารสนเทศของปัจจัยที่เกี่ยวข้อง จำนวน 8 ปัจจัย ได้แก่ การกระจายตัวของไม้มีค่า ระยะห่างจากตำแหน่งคดีไม้ชิงชันและไม้ประดู่ ระยะห่างจากเส้นทางคมนาคม ระยะห่างจากแหล่งชุมชน ระยะห่างจากหน่วยพิทักษ์อุทยานแห่งชาติ ระยะห่างจากแหล่งน้ำ ความลาดชัน และดัชนีผลต่างของพืชพรรณ (NDVI) ร่วมกับวิธีการกำหนดค่าคะแนนระดับศักยภาพของพื้นที่ การถ่วงค่าน้ำหนักความสำคัญของแต่ละปัจจัยโดยผู้เชี่ยวชาญ  แล้วใช้เทคนิคซ้อนทับข้อมูล เพื่อให้ทราบถึงพื้นที่เสี่ยงต่อการลักลอบตัดไม้ชิงชันและไม้ประดู่ จากการศึกษาพบว่ามีพื้นที่เสี่ยงใน 5 ระดับ ได้แก่ พื้นที่เสี่ยงมากที่สุด 199.72 ตารางกิโลเมตร พื้นที่เสี่ยงมาก 336.18 ตารางกิโลเมตร พื้นที่เสี่ยงปานกลาง 337.98 ตารางกิโลเมตร พื้นที่เสี่ยงน้อยมีเนื้อที่ 227.13 ตารางกิโลเมตร และพื้นที่เสี่ยงน้อยที่สุดมีเนื้อที่ 113.87 ตารางกิโลเมตร  โดยพื้นที่เสี่ยงมากที่สุดและเสี่ยงมากส่วนใหญ่พบในบริเวณแนวขอบเขตอุทยาน  ผลการศึกษาสามารถใช้เป็นฐานข้อมูลในการวางแผนป้องกันและปราบปรามการลักลอบทำไม้ชิงชันและไม้ประดู่ในพื้นที่ได้ต่อไป

เอกสารอ้างอิง

กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช. (มปป.). แนวทางการวิเคราะห์พื้นที่เสี่ยงต่อภัยคุกคามการลักลอบตัดไม้ในพื้นที่อุทยานแห่งชาติ. มปท.

ชัยยงค์ บัวบาน และคณะ. (2560). โครงการศึกษาการประยุกต์ใช้ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์เพื่อกำหนดพื้นที่เสี่ยงต่อการบุกรุกตัดไม้พะยูงในพื้นที่อุทยานแห่งชาติเขาใหญ่. ศูนย์วิจัยและพัฒนานวัตกรรมอุทยานแห่งชาติ จังหวัดนครราชสีมา กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช. กรุงเทพมหานคร.

ทิพย์กมล สนสับ วันชัย อรุณประภารัตน์ และนันทชัย พงศ์พัฒนานุรักษ์. (2561). การกำหนดพื้นที่เสี่ยงต่อการบุกรุกของป่าต้นน้ำที่อุทยานแห่งชาติดอยภูคา จังหวัดน่าน. วารสารวนศาสตร์, 37(2), 60-70.

ปิยมาศ วังคีรี, ลัดดาวรรณ เหรียญตระกูล และ วันชัย อรุณประภารัตน์. (2564). การประยุกต์ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ในการวิเคราะห์พื้นที่เสี่ยงต่อการบุกรุกบริเวณเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าภูค้อ–ภูกระแต จังหวัดเลย. วารสารวนศาสตร์ไทย, 40(1), 34-49.

ลัดดาวรรณ เหรียญตระกูล, ฐิติกาญจน์ เทียนสิงห์, ปลื้มปิติ งึ้มนันใจ และ เนรมิต สงแสง. (2565), การวิเคราะห์หลายเกณฑ์ ในการกำหนดพื้นที่ที่เหมาะสมในการติดตั้งกล้องดักถ่ายภาพระบบเอ็นแคป. วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี. 30(1), 186-199.

รังสรรค์ เกตุอ๊อต. (2558). การวิเคราะห์พื้นที่เสี่ยงต่อการบุกรุกวนอุทยานภูลังกา จังหวัดพะเยา. การประชุมทางวิชาการของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ครั้งที่ 53: สาขาวิทยาศาสตร์, สาขาพันธุวิศวกรรม, สาขาสถาปัตยกรรมศาสตร์และวิศวกรรมศาสตร์, สาขาอุตสาหกรรมเกษตร, สาขาทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม. กรุงเทพฯ. 2558. หน้า 1282-1288 (1412 หน้า).

อุทยานแห่งชาติถ้ำผาไท. (2562). แผนการจัดการอุทยานแห่งชาติถ้ำผาไท พ.ศ. 2562-2566. สืบค้นจาก https://portal.dnp.go.th/Content/nationalpark?contentId=16561.

Environmental Investigation Agency. (2014). Routes of extinction: The corruption and violence destroying Siamese rosewood in the Mekong. Emmerson Press. London.

Saaty, T. L. (1980). The Analytic Hierarchy Process: Planning, Priority Setting, Resource Allocation. New York: McGraw-Hill.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

10/19/2023

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย