การดูแลสุขภาพแนวใหม่ของผู้ป่วยโรคไม่ติดต่อเรื้อรังด้วยข้อปฏิบัติ 8 ประการ (ยา 8 ขนาน)

บทคัดย่อ

          บทความนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อนำเสนอแนวคิดและองค์ความรู้ที่เป็นรากฐานไปสู่การปฏิบัติในการดูแลสุขภาพตนเองของผู้ป่วยโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง (Non-Communicable Diseases : NCDs) โดยเฉพาะผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงและโรคเบาหวาน โดยใช้หลักการดูแลสุขภาพตนเองตามแนวคิด 4 อ. ประกอบด้วย อาหาร ออกกำลังกาย อารมณ์ และ เอาพิษออก ซึ่งมีวิธีการปฏิบัติ 8 ข้อ ได้แก่ 1) การจัดการอารมณ์ 2) การรับประทานอาหาร 3) การออกกำลังกาย 4) การดื่มน้ำ 5) การนวดมือนวดเท้า 6) การกัวซา 7) การแช่มือแช่เท้า และ 8) การใช้สมุนไพร โดยมีหลักฐานเชิงประจักษ์จากผลการวิจัยที่พบว่าเกิดผลดีต่อผู้ป่วยที่นำวิธีดังกล่าวไปปฏิบัติอย่างต่อเนื่อง ซึ่งช่วยลดอาการแทรกซ้อนในผู้ป่วยโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง และในเวลาต่อมาแพทย์ผู้ทำการรักษาได้วินิจฉัยให้ผู้ป่วยบางรายสามารถปรับลดยาลงได้ และผู้ป่วยบางรายสามารถหยุดรับประทานยาได้

          ข้อปฏิบัติดังกล่าวเรียกว่า ยา 8 ขนาน เหตุผลที่ตั้งชื่อว่า “ยา 8 ขนาน” เพื่อเป็นการสื่อให้เห็นว่าการดูแลสุขภาพตนเองของผู้ป่วยโรคไม่ติดต่อเรื้อรังด้วยข้อปฏิบัติ 8 ประการนี้ ส่งผลดีช่วยลดอาการป่วยและยังทำให้หายป่วยได้ หรือมีสรรพคุณเช่นเดียวกันกับการรักษาด้วยยา แต่มีข้อดีกว่า คือไม่ส่งผลข้างเคียงที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพเหมือนยา จึงเป็นนวัตกรรมการดูแลสุขภาพแนวใหม่ เพื่อจัดการกับอาการเจ็บป่วยที่เกิดขึ้นจากโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง ดังนั้นผู้ป่วยหรือผู้ดูแลผู้ป่วย และบุคลากรทางสุขภาพที่เกี่ยวข้องสามารถนำข้อปฏิบัติดังกล่าวไปใช้ประโยชน์ในการดูแลสุขภาพ เพื่อป้องกัน รักษาหรือบรรเทาอาการแทรกซ้อนจากโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง