Urban Planning and Phayao Development
Abstract
วิกฤตเมือง...ผลพวงจากการพัฒนา
ในยุคที่วิทยาการสมัยใหม่ได้เข้ามามีบทบาททำให้ประเทศไทยมีการพัฒนาและการขยายตัวทางเศรษฐกิจ การค้า และอุตสาหกรรม ก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของโครงสร้างทางเศรษฐกิจ สังคม และการดำรงชีวิตของประชาชนอย่างรวดเร็ว สภาพความเป็นเมืองและความเจริญเติบโตของเมืองได้แพร่กระจาย และส่งผลต่อความไม่เท่าเทียมกันทางพื้นที่ ทำให้ชุมชนหรือเมืองขนาดใหญ่ซึ่งทำหน้าที่เป็นศูนย์กลางความเจริญ และมีประชากรอยู่รวมกันเป็นจำนวนมาก ประสบปัญหาในแง่ของการขยายตัวของชุมชนอย่างกระจัดกระจาย ขาดการควบคุมการใช้ประโยชน์ที่ดิน เพื่อประกอบกิจกรรมต่างๆ ของสังคมอย่างเป็นระเบียบ ขาดระบบโครงข่ายบริการพื้นฐาน และส่งผลให้เมืองเกิดปัญหาอื่นๆ ตามมามากมาย เช่น ปัญหาคุณภาพชีวิต ปัญหาอาชญากรรม และปัญหากายภาพของเมืองที่นับวันจะทวีความรุนแรง เช่น ปัญหาการจราจรแออัด ปัญหาขาดแคลนที่อยู่อาศัย ปัญหาการใช้ที่ดินผิดประเภท ปัญหามลพิษทางสิ่งแวดล้อม รวมทั้งความเสื่อมโทรมทางด้านการอนุรักษ์มรดกทางวัฒนธรรมและศาสนา ปัญหาเมืองหลายประการที่เกิดขึ้น ไม่ว่าจะเป็นปัญหาสังคมหรือปัญหากายภาพ มิได้เป็นปัญหาที่เกิดขึ้นโดยตัวของมันเอง แต่เป็นผลที่เกิดจากปัจจัยหลายประการ ตั้งแต่นโยบายการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมระดับชาติ นโยบายการพัฒนาระดับภูมิภาค นโยบายการพัฒนาเมือง รวมทั้งการบริหารจัดการเมืองของการปกครองส่วนท้องถิ่น และความเข้มแข็งของชุมชนเมือง เพื่อรองรับกระแสแห่งการเปลี่ยนแปลง การพัฒนา และการปรับตัวของสังคม และเพื่อหลีกเลี่ยงผลกระทบดังกล่าวข้างต้น การผังเมืองจึงเป็นอีกแนวทางหนึ่งที่มีจำเป็นในการป้องกัน แก้ไขปัญหา ควบคุมการพัฒนาในปัจจุบัน พร้อมทั้งสามารถกำหนดทิศทางของเมืองสำหรับอนาคต เพื่อรองรับการขยายตัวของเมือง ถือเป็นทั้งศาสตร์ที่จัดการเรื่องการใช้ประโยชน์ที่ดิน และศิลป์ที่ว่าด้วยทัศนียภาพ สถาปัตยกรรม และสุนทรียภาพของการอยู่อาศัย ดังนั้นการผังเมืองจึงมีบทบาทสำคัญต่อการพัฒนาเมืองอย่างแท้จริง
