โครงสร้างทางจุลกายวิภาคของเซลล์ไข่และเซลล์ฟอลลิเคิล ในฤดูสืบพันธุ์ของปลาเข็มDermogenys pusillus (Kuhl & van Hasselt, 1823) จากบริเวณ ปากแม่น้ำปราณบุรี ประเทศไทย

บทคัดย่อ

ในการศึกษาการเจริญพัฒนาของเซลล์ไข่และเซลล์ฟอลลิเคิลของปลาเข็ม Dermogenys pusillus ในช่วงฤดูสืบพันธุ์ มีความยาวเหยียดมากกว่า 16 เซนติเมตร จํานวน 20 ตัว จากปากแม่น้ำปราณบุรี ประเทศไทย ด้วยเทคนิคด้านมิญชวิทยา โดยการย้อมด้วยสีฮีมาท็อกไซลีนและอีโอซิน การย้อมเพอริโอดิกแอซิดชิฟฟ์ และการย้อมมาสซองไตรโครม ผลการศึกษาแสดงให้เห็นว่า การพัฒนาของเซลล์ไข่แบ่งออกเป็น 2 ระยะ คือ ระยะปฐมภูมิ และระยะทุติยภูมิ โดยระยะปฐมภูมิแบ่งออกเป็น 3 ระยะย่อย ได้แก่ ขั้นนิวคลีโอลัสหนึ่งอัน ขั้นเพอรินิวคลีโอลัส และขั้นออยล์ดรอปเลทส์และคอร์ติคัลแอลวิโอไล ส่วนระยะทุติยภูมิแบ่งออกเป็น 3 ระยะย่อย ได้แก่ ขั้นต้นของการพัฒนาเซลล์ไข่ทุติยภูมิ ขั้นท้ายของการพัฒนาเซลล์ไข่ทุติยภูมิ และขั้นการเจริญเต็มที่ของเซลล์ไข่ ส่วนการเจริญของกลุ่มเซลล์ฟอลลิเคิล จะเริ่มพบชั้นเซลล์ฟอลลิเคิลเป็นเยื่อบุบางชั้นเดียวในขั้นเพอรินิวคลีโอลัส และเจริญโดยสมบูรณ์ในขั้นออยล์ดรอปเลทส์
และคอร์ติคัลแอลวิโอไล โดยปรากฏชั้นโซนาเรดิเอตา เป็นชั้นบาง ๆ และล้อมรอบด้วยชั้นเซลล์ฟอลลิเคิล ผลการศึกษาในครั้งนี้สามารถนำไปใช้เป็นข้อมูลพื้นฐาน เพื่อศึกษาโครงสร้างละเอียดของเซลล์ไข่และวงจรการสืบพันธุ์ของปลาชนิดนี้ในอนาคตต่อไป