พืชที่มีลักษณะเฉพาะของวงศ์ Podostemaceae ในอำเภอนาแห้ว จังหวัดเลย

บทคัดย่อ

Podostemaceae เป็นวงศ์พืชน้ำที่มีจำนวนสมาชิกมากที่สุดของพืชมีดอก มีโครงสร้างทางสัณฐานที่แตกต่างจากพืชมีดอกทั่วไป ยากต่อการกำหนดส่วนของรากและลำต้นออกจากกัน ไม่พบการปฎิสนธิคู่และการสร้างเอนโดสเปิร์ม ซึ่งเป็นลักษณะที่สำคัญของพืชมีดอก พืชเจริญเติบโตในพื้นที่แสงแดดส่องถึง เกาะติดกับหินหรือวัตถุแข็งใต้น้ำในแม่น้ำ แก่ง หรือน้ำตก ที่มีการเปลี่ยนแปลงของระดับน้ำตามฤดูกาล ช่วงการเจริญของโครงสร้างที่ไม่เกี่ยวข้องกับเพศ พืชจมอยู่ใต้น้ำที่ไหลเชี่ยวในฤดูฝน เมื่อระดับน้ำลดในช่วงปลายฤดูฝน พืชสร้างตาดอก ดอกบานเมื่อพืชขึ้นสู่อากาศ สร้างผลและเมล็ดอย่างรวดเร็ว พืชจะตายหากอยู่ในน้ำนิ่งหรืออยู่ในโคลนตม ถ้าสิ่งแวดล้อมเปลี่ยนแปลงเกิดน้ำท่วมหรือน้ำแล้งตลอดปีพืชไม่สามารถมีชีวิตอยู่ได้และอาจจะสูญหายไป Podostemaceae ประกอบด้วย 3 วงศ์ย่อย ได้แก่ Podostemoideae, Tristichoideae และ Weddellinoideae วงศ์ย่อยสุดท้ายไม่พบในประเทศไทย ทั่วโลกพบพืชวงศ์นี้ ประมาณ 54 สกุล 300 ชนิด กระจายพันธุ์ในเขตศูนย์สูตรและเขตกึ่งศูนย์สูตร ส่วนใหญ่เป็นพืชถิ่นเดียว ประเทศไทยพบพืชวงศ์นี้ 47 ชนิด เป็นพืชถิ่นเดียวถึง 34 ชนิด และ 3 พันธุ์ ในอำเภอนาแห้ว จังหวัดเลย พบ Hydrobryum tardhuangense M. Kato และ H. loeicum M. Kato เจริญเติบโตตำมแก่งและน้ำตกในแม่น้ำเหือง พืชชนิดแรกกระจายพันธุ์ในประเทศสาธารณประชาธิปไตยประชาชนลาวด้วย และมีสถานภาพใกล้ถูกคุกคาม ส่วนพืชชนิดหลังเป็นพืชถิ่นเดียวของ
ประเทศไทย และมีสถานภาพใกล้สูญพันธุ์