กลยุทธการเพาะเลี้ยงขยายพันธุ์นกแขกเต้า ในสภาพกรงเพาะเลี้ยงของสวนสัตว์นครราชสีมา

บทคัดย่อ

การเพาะเลี้ยงขยายพันธุ์นกแขกเต้า (Psittacula alexandri) ในสภาพกรงเพาะเลี้ยงของสวนสัตว์ นครราชสีมา ระหว่างเดือนตุลาคม 2551 ถึงเดือนกันยายน 2552 ศึกษาพฤติกรรมการเกี้ยวพาราสี การผสมพันธุ์ ทำรัง ออกไข่ ฟักไข่ เลี้ยงดูลูก และการพัฒนาการของลูกนกแขกเต้า เตรียมพ่อแม่พันธุ์นกด้วยการชั่งน้ำหนัก วัดความยาวจะงอยปากบน ความยาวปีก และความยาวแข้ง สังเกตพฤติกรรมของพ่อแม่นก ผลการศึกษาพบว่าพ่อแม่พันธุ์นกมีน้ำหนักตัว ความยาวจะงอยปากบน ความยาวปีก และความยาวแข้งเฉลี่ยเท่ากับ 18.42±2.87 กรัม, 21.67±2.19 มิลลิเมตร, 201.33±9.00 มิลลิเมตร และ 18.42±2.87 มิลลิเมตร ตามลำดับ ฤดูสืบพันธุ์จะเริ่มตั้งแต่เดือนตุลาคมถึงพฤษภาคม นกแขกเต้าใช้เวลาผสมพันธุ์เฉลี่ย 2.38±0.58 นาทีต่อครั้ง และมีการผสมพันธุ์เฉลี่ย 2.58±1.44 ครั้งต่อวัน ไข่มีรูปทรงกลมรี เปลือกเรียบสีขาวไม่เป็นมัน มีน้้าหนักเฉลี่ย 10.00±0.08 กรัม ขนาดเฉลี่ย 23.88±0.64 × 29.75±0.89 มิลลิเมตร วางไข่ทุก 1-5 วัน จำนวนไข่ต่อชุด 3-4 ฟอง ระยะเวลาในการฟักไข่เฉลี่ย 24±3 วัน ไข่มีเชื้อเฉลี่ยร้อยละ 79.16±4.16 ฟักเป็นตัวร้อยละ 100±0.00 ลูกนกแรกเกิดมีขนเต็มตัว สีจะงอยปาก สีส้มแดงเมื่ออายุ 50 วัน ลูกนกบินได้เมื่ออายุประมาณ 55 วัน กินอาหารได้เองเมื่ออายุประมาณ 70 วัน จะงอยปากบนของลูกนกจะเริ่มเปลี่ยนเป็นสีดำเมื่ออายุมากกว่า 70 วัน และสามารถแยกเพศนกได้จากลักษณะภายนอกอย่างชัดเจนเมื่ออายุครบ 12 เดือน ลูกนกรอดชีวิตจนถึงอายุ 12 เดือน ร้อยละ 90.91