การประยุกต์ระบบภูมิสารสนเทศเพื่อสำรวจพืชอิงอาศัย บริเวณน้ำตกตาดยาว และน้ำตกตาดสูง วนอุทยานน้ำตกตาดสูง จังหวัดกาฬสินธุ์
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การประยุกต์ใช้ระบบภูมิสารสนเทศ เพื่อสำรวจพืชประเภทอิงอาศัย บริเวณวนอุทยานน้ำตกตาดสูง จังหวัดกาฬสินธุ์ วัตถุประสงค์เพื่อ 1) สำรวจความหลากชนิด จำนวน และชนิดพันธุ์ของพืชอิงอาศัย 2) เพื่อประยุกต์ระบบภูมิสารสนเทศ จัดทำแผนที่แสดงตำแหน่งการกระจายตัวของพืชอิงอาศัย โดยการเดินสำรวจในบริเวณน้ำตกตาดยาว น้ำตกตาดสูง และรัศมีโดยรอบ 100 เมตร จากตัวน้ำตก สามารถจำแนกพืชอิงอาศัยเป็น 4 ชนิด จำนวน 13 วงศ์ คือ เฟิร์น กล้วยไม้ กาฝาก และมอส เฟิร์นที่พบมากที่สุด คือ ชายผ้าสีดา (Platycerium wallichii Hook.), ปีกไก่ (Pyrrosia adnascens (Sw.) Ching.) นาคราช (Davallia denticulata (Burm. f.) Mett. ex Kuhn.) จำนวน 345 32 22 กอ ตามลำดับ กล้วยไม้ที่พบมาก คือ เอื้องดอกมะขาม (Dendrobium delacourii Guillaumin) แผงโสภา (Dendrobium nathanielis Rchb.f) ช้างน้าว (Dendrobium pulchellum Roxb. Ex Lindl.) จำนวน 54 34 และ 21 กอ ตามลำดับ และกาฝากที่พบมากที่สุด คือ กระแตไต่ไม้ (Drynaria (Bory) J. Sm.) ต้าง (Hoya kerrii Craib (Sweetheart) พลูช้าง (Scindapsus officinalis (Roxb.) Schott.) ส่วนมอสที่พบ คือ (Bryophyta) กล้วยไม้ที่พบน้อย ได้แก่ ม้าวิ่งหรือแดงอุบล (Doritis pulcherrima Var. Buyssoniana) สิงโตพัดแดง (Cirrhopetalum lepidum Zbl.) Schltr. Sm) มาลัยแดง (Aerides multiflora Roxb.) ไม้อิงอาศัยทุกชนิดเป็นสิ่งที่ช่วยให้ความร่มรื่นสวยงาม ช่วยฟอกอากาศให้บริสุทธิ์ และเป็นดัชนีบ่งบอกถึงความอุดมสมบูรณ์ของพื้นที่ ชนิดพันธุ์ที่พบเป็นจำนวนน้อย สมควรได้รับการอนุรักษ์ให้คงอยู่ในพื้นที่ เนื่องจากลักษณะที่พบอยู่ในที่ต่ำ เช่นต้นไม้ โขดหิน พื้นที่โดยรอบเป็นป่าเบญจพรรณและป่าเต็งรัง เมื่อเข้าสู่ฤดูแล้ง มักเกิดไฟป่า จะทำพืชพันธุ์บางชนิดที่อยู่เกิดในที่ต่ำ อาจสูญพันธุ์ในอนาคต
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ผู้แต่งจะต้องกรอกข้อมูลเพื่อโอนลิขสิทธิ์ (copyright) ให้กับวารสารวิทยาการสารสนเทศและเทคโนโลยีประยุกต์ ก่อนเผยแพร่บทความ โดยดูรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ https://ph01.tci-thaijo.org/index.php/jait/copyrightlicense
References
กรมป่าไม้ กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม. [ม.ป.ป.]. ประเภทของปาไม้. สืบค้น 25 พฤศจิกายน 2563, สืบค้นจาก http://www.forest.go.th/index.php?option=com_content&id=311
กลุ่มวิจัยระบบภูมิสารสนเทศเพื่อการพัฒนาท้องถิ่น มธ. (2549) การซ้อนทับข้อมูล. สืบค้น 25 พฤศจิกายน/2563, สืบค้นจาก http://www.scitu.net/gcom/?p=133
ก่องกานดา ชยามฤต. (2554). อนุกรมวิธานพืช. สืบค้น 9 เมษายน 2563, สืบค้นจาก http://www.dnp.go.th/Research/knowledge/taxonomy.htm
กิตติมา เมฆโกมล. (2552). การสำรวจเฟิร์นในบริเวณอุทยานแห่งชาติภูพาน. ใน การประชุมทางวิชาการของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ครั้งที่ 44 สาขาวิทยาศาสตร์, หน้า 275-281.
จิรประภา ทองสุขแก้ง และธนา ดานะ. (2557). การศึกษาชนิดของกล้วยไม้ในเขตอุทยานแห่งชาติภูแลนคา จังหวัดชัยภูมิ. สืบค้น 10 ตุลาคม 2563, สืบค้นจาก http://www.edu.nrru.ac.th/edkorat
ฐิติพร พิทยาวุธวินิจ. (2560). การสำรวจและอนุรักษ์พันธุ์กล้วยไม้ป่าในสวนสัตว์อุบลราชธานี การสำรวจและอนุรักษ์พันธุ์กล้วยไม้ป่าในพื้นที่ปกปักพันธุกรรมพืช. สืบค้น 24 ตุลาคม 2563, สืบค้นจาก https://ag2.kku.ac.th
ณัฐพล จับสงวน. (2559). โครงการสวนพฤกษศาสตร์กล้วยไม้. สืบค้น 25 ตุลาคม 2563, สืบค้นจาก http://sutir.sut.ac.th:8080/sutir /bitstream/123456789/5885/2/Fulltext.pdf
ทินกร อังคะฮาด. (2562). การประยุกต์ระบบภูมิสารสนเทศเพื่อศึกษาชนิดพรรณกล้วยไม้ป่าในวนอุทยานน้ำตกตาดสูง (ภูผาวัว) จังหวัดกาฬสินธุ์. [ปริญญานิพนธ์, มหาวิทยาลัยมหาสารคาม].
ธนดล รัตนมงคล. (2557). ค่าดัชนีพืชพรณ. สืบค้น 24 ตุลาคม 2563. สืบค้นจาก http://thanadol0126.blogspot.com/2014/12/vegetation-index-vi.html
มูอำหมัด ตายุดินบาฮะดีรี, ฉันทนา รุ่งพิทักษไขย, พาตีเมาะ อาแยกาจิ, ซูไบดี โตะโมะ และนัสรี มะแน. (2555). ความหลากหลายของเฟิร์นและพืชใกล้เคียงเฟิร์นในเส้นทางศึกษาธรรมชาติหุบเขาลำพญา อำเภอเมืองยะลา จังหวัดยะลา. สืบค้น 24 ตุลาคม 2563, สืบค้นจาก http://qa.yru.ac.th/cheqa/qadoc/Research/school%20year_2556/element-4/indicate-4.1.pdf
ยุพิน กสินเกษมพงษ์. (2558). วิจัยและพัฒนากล้วยไม้. สืบค้น 24 เมษายน 2563, สืบค้นจาก http://www.doa.go.th/research/attachment.php?aid=2257
ระพีพัฒน์ พอกสนิท. (2560). การประยุกต์ใช้ระบบภูมิสารสนเทศ เพื่อการศึกษาการกระจายตัวของ เฟิร์นในวนอุทยานน้ำตกตาดสูง. [ปริญญานิพนธ์, มหาวิทยาลัยมหาสารคาม].
วสินี ไขว้พันธุ์, นเรศ ชมบุญ, ประยูร ชุ่มมาก, กฤติญา แสงภักดี, ริรินภา คิริยันต์, กัญจน์ ศิลปะประสิทธ์ และดวงรัตน์ แพงไทย. (2554). ศึกษาความหลากหลายของเฟิร์นและพืชใกล้เคียงเฟิร์นในอุทยานแห่งชาติภูผาม่าน จังหวัดขอนแก่นและจังหวัดเลย. สืบค้น 6 พฤศจิกายน 2563, สืบค้นจาก http://ir.swu.ac.th/xmlui/bitstream/handle/123456789/2508/Wasinee_k_R418783.pdf
วิบูลย์ คําสัมฤทธิ์. (2550). ความหลากหลายของกล้วยไม้ป่า กรณีศึกษาเส้นทางศึกษาธรรมชาติ ช่องปลดต่าง – ช่องคอโค เขตรักษาพันธสัตร์ป่าห้วยทับ – ทันห้วยสำราญจังหวัดสุรินทร์. สืบค้น 6 พฤศจิกายน 2563, สืบค้นจาก http://app.dnp.go.th/opac/multimedia/research/C00306/C003062.pdf
อบฉันท์ ไทยทอง. (2543). กล้วยไม้เมืองไทย. สำนักพิมพ์บ้านและสวน, กรุงเทพฯ.
อุทิศ กุฎอินทร์. (2542). นิเวศวิทยาพื้นฐานเพื่อการป่าไม้. ภาควิชาชีววิทยาป่าไม้ คณะวนศาสตร์, มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
สำนักอุทยานแห่งชาติ (ม.ป.ป.) วนอุทยานน้ำตกตาดสูง. สืบค้น 10 ตุลาคม 2563, สืบค้นจาก http://park.dnp.go.th/visitor/nationparkshow.php?PTA_CODE=4034.
หน่วยวิจัยภูมิสารสนเทศเพื่อการพัฒนาท้องถิ่น. (มปป.). การซ้อนทับข้อมูล (Overlay Function). มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, ศูนย์รังสิต. สืบค้น 17 พฤศจิกายน 2563, สืบค้นจาก http://www. gis2me.com/gcom/?p=133
องค์การส่วนพฤกษศาสตร์ (ม.ป.ป.). ฐานข้อมูลพรรณไม้องค์การสวนพฤกษศาสตร์. สืบค้น 17 พฤศจิกายน 2563. สืบค้นจาก http://www.qsbg.org/database/botanic_book%20full%20option
BoonKerd, T., & Pollawatn, R.; (2543). Pteridophytes in Thailand. Office of Environmental Policy and Planning, Bangkok, Thailand.
Khwaiphan, W. and Boonkerd, T. (2551). Diversity of ferns and fern allies at Khao Khiao Area in Khao Yai National Park. The Natural History Journal of Chulalongkorn.