การสำรวจเบื้องต้นเกี่ยวกับความหลากชนิดของปลาเศรษฐกิจ และภาวการณ์ทำประมง ในแม่น้ำสงครามตอนล่าง จังหวัดนครพนม

Abstract

บทคัดย่อ

            ศึกษาความหลากหลายชนิดพันธุ์ของพรรณปลาเศรษฐกิจในพื้นที่แม่น้ำสงครามตอนล่าง จังหวัดนครพนม ในช่วงฤดูต้นฤดูน้ำหลากโดยการสำรวจตัวอย่างสัตว์น้ำจากชาวประมงในพื้นที่ศึกษา และตลาดรับซื้อสัตว์น้ำในพื้นที่อำเภอศรีสงคราม พบพรรณปลาที่มีความสำคัญทางเศรษฐกิจทั้งสิ้น 16 วงศ์ 46 ชนิด โดยมีปลาในวงศ์ Cyprinidae เป็นวงศ์เด่น รองลงมาเป็นวงศ์ Bagridae ในการศึกษาครั้งนี้พบพรรณปลา  5 ชนิดที่มีสถานภาพถูกคุกคาม ได้แก่ สภานะใกล้สูญพันธุ์ (Endangered) พบ 2 ชนิด คือปลาหมากผาง (Tenualosa thibaudeaui) และปลาตะโกกหน้าสั้น (Albulichthys albuloides) สถานะเสี่ยงต่อการสูญพันธุ์ (Vulnerable) พบ 2 ชนิด คือปลานวลจันทร์น้ำจืด (Cirrhinus microlepis) และปลาดุกด้าน (Clarias batrachus) สถานะใกล้สภาวะคุกคาม (Near threatened) พบ 1 ชนิด คือปลาสวาย (Pangasianodon hypophthalmus) และพบพรรณปลาต่างถิ่น (Alien species) พบ 1 ชนิด ได้แก่ ปลานิล (Oreochromis niloticus) ในด้านการทำประมงพบว่าชาวประมงส่วนใหญ่ทำประมงตลอดทั้งปี แต่จะทำประมงมากที่สุดในฤดูน้ำหลาก เครื่องมือประมงหลัก ได้แก่ มอง และอวนทับตลิ่ง ตามลำดับ ในด้านทรัพยากรปลาพบว่า ปลานาง (Phalacronotus apogon)  เป็นปลาเศรษฐกิจที่มีราคาแพงที่สุด รองลงมาเป็นปลากดคัง (Hemibagrus wyckioides) และปลาเค้า (Wallago attu) ตามลำดับ

Abstract

               The species diversity of economic fishes in Lower Songkram River, Nakon Panom Province was studied. These studied was collected the specimens from local fishermen and local fish market in Sri Songktam District, Nakon Panom Province. The 16 families and 46 species of economic fishes were found. Family Cyprinidae is a dominance group in term of species number, inferior to family Bagridae. In this study, we found 5 threatened species and 1 alien species namely, Tenualosa thibaudeaui and Albulichthys albuloides are endangered fish, Cirrhinus microlepis and Clarias batrachus are vulnerable fish, Pangasianodon hypophthalmus a near threatened fish and Oreochromis niloticus an alien species. In fisheries, most fishermen work all year round but, peak in flood season. The majority of the fishing gears were gill net and beach seine respectively. Sheat catfish (Phalacronotus apogon) is the highest economic value fish which superior to Asian wedtail catfish (Hemibagrus wyckioides) and the Wallago (Wallago attu) respectively.