การเพิ่มจำนวนยอดของไผ่ปักกิ่ง (Dendrocalamus sp.) โดยการเพาะเลี้ยงส่วนข้อ (Shoot multiplication of Pai Beijing (Dendrocalamus sp.) by in vitro nodal culture)

Abstract

            ไผ่ปักกิ่ง หรือ ไผ่เม่งซุ่น  (Dendrocalamus sp.) เป็นไผ่ขนาดใหญ่ที่สามารถนำส่วนต่างๆ มาใช้ประโยชน์ได้อย่างหลากหลาย จึงมีการนำไปใช้ในด้านต่างๆ มากมาย งานวิจัยนี้รายงานการชักนำให้เกิดยอดจากชิ้นส่วนข้อและการชักนำยอดจำนวนมากจากกลุ่มยอดของไผ่ปักกิ่ง โดยการนำชิ้นส่วนข้อเพาะเลี้ยงบนอาหารแข็งสูตรดัดแปลงของ Murashige and Skoog (MS) ที่มี 6-benzyladenine (BA) และ Thidiazuron (TDZ) ที่ระดับ  ความเข้มข้นต่างๆ เป็นเวลา 2 สัปดาห์ พบว่า อาหารแข็งสูตร MS ที่มี TDZ ความเข้มข้น 0.6 มิลลิกรัมต่อลิตร และสูตร MS ที่มี BA ความเข้มข้น 2.5 มิลลิกรัมต่อลิตร และ TDZ ความเข้มข้น 0.5 มิลลิกรัมต่อลิตร สามารถชักนำให้เกิดยอดเฉลี่ย 4.7 ยอด และ 4.9 ยอดต่อชิ้นส่วนข้อ ตามลำดับ ส่วนการชักนำให้เกิดยอดจำนวนมาก โดยนำกลุ่มยอดจำนวน 3-4 ยอด เพาะเลี้ยงในอาหารสูตรดัดแปลงของ MS ที่มี Kinetin, BA และ TDZ เป็นเวลา 2 สัปดาห์ พบว่า TDZ ความเข้มข้น 0.3 มิลลิกรัมต่อลิตร  สามารถชักนำให้เกิดยอดจำนวนมากที่สุด ทั้งในอาหารแข็งและอาหารเหลว คือ 11.80 ยอด และ 10.50 ยอดต่อกลุ่มยอด ตามลำดับ โดยเกิดยอดจำนวนมากกว่าในสูตร MS ที่ปราศจากสารควบคุมการเจริญเติบโตกว่า 10 เท่า

              Pai Beijing or Pai Meng Son (Dendrocalamus sp.) is a bamboo that parts can be of many uses. There are many applications concerning Pai Beijing but there is no effective method for rapid propagation to obtain a large quantity. This research reported the induction of shoot and multiplication of shoots from node explants of Pai Beijing. Node explants were cultured on modified solid Murashige and Skoog (MS) medium containing different concentrations of Benzyladenine (BA) and Thidiazuron (TDZ). It was found that the highest of shoot numbers from node was obtained from MS medium supplemented with 0.6 mg/l TDZ and MS medium supplemented with 2.5 mg/l BA in combination with 0.5 mg/l TDZ with the maximum average number of shoots 4.7 and 4.9 per explant, respectively. For shoot multiplication, a clump of shoots (about 3-4 shoots) were cultured on solid and in liquid MS medium containing Kinetin, BA and TDZ. The significant highest multiple shoots were obtained from MS medium supplemented with 0.3 mg/l TDZ in either solid or liquid medium obtaining 11.8 shoots and 10.5 shoots per a clump of shoots, respectively. The obtained shoots from those media were 10 times more than the shoots from MS medium without growth regulator.