การประเมินความยืดหยุ่นความจุของโครงข่ายทางหลวงในพื้นที่ระเบียงเศรษฐกิจภาคตะวันออก
คำสำคัญ:
ความยืดหยุ่นความจุ, ความจุสำรอง, การเปลี่ยนแปลงด้านรูปแบบการจราจรบทคัดย่อ
ความยืดหยุ่นความจุสำหรับโครงข่ายการขนส่ง คือ ความสามารถของโครงข่ายการขนส่งในการรองรับการเปลี่ยนแปลงความต้องการด้านการจราจรในขณะที่ยังคงไว้ซึ่งประสิทธิภาพของโครงข่ายการขนส่ง งานวิจัยนี้ประเมินความยืดหยุ่นความจุของโครงข่ายทางหลวงในพื้นที่ระเบียงเศรษฐกิจภาคตะวันออกเพอื่ รองรับการเปลี่ยนแปลงด้านการจราจร เนื่องจากโครงการระเบียงเศรษฐกิจภาคตะวันออกเป็นกลไกในการขับเคลื่อนให้เกิดการเติบโตทางเศรษฐกิจ ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงด้านโครงสร้างพื้นฐานและความต้องการเดินทางในพื้นที่ การศึกษานี้ประเมินความยืดหยุ่นความจุของโครงข่าย เพื่อประเมินความสามารถของโครงข่ายในการรองรับความไม่แน่นอนของการจราจร การประเมินประกอบด้วย 2 แนวคิด โดยแนวคิดที่ 1 คือ การวัดความยืดหยุ่นความจุตามแนวคิดความจุสำรอง และแนวคิดที่ 2 คือ การวัดความยืดหยุ่นความจุที่วัด
ความสามารถในการรองรับการเปลี่ยนแปลงด้านรูปแบบจราจรอันเนื่องมาจากรูปแบบความต้องการเดินทางระหว่างคู่พื้นที่ (O-D pattern) เปลี่ยนไป ผลการศึกษาตามแนวคิดแรกแสดงให้เห็นว่าโครงข่ายปัจจุบันไม่มีความจุสำรอง จากนั้นประเมินความยืดหยุ่นความจุของโครงข่ายที่มีการพัฒนาทางหลวงตามแผนงานของกรมทางหลวงซึ่งพบว่าโครงข่ายสามารถรองรับปริมาณการจราจรได้ 1.16 เท่าของความต้องการเดินทางปัจจุบัน และผลการศึกษาตามแนวคิดที่สองแสดงให้เห็นว่าโครงข่ายที่มีการพัฒนาทางหลวงตามแผนงานในอนาคต (ช่วงปี 2565–2579) มีความยืดหยุ่นความจุในการรองรับรูปแบบความต้องการเดินทางที่เปลี่ยนไปได้มากขึ้น